آرایه ها و زیورآلات اشکانیان

به گزارش سرویس هنری گلدنیوز ؛ فیلیپس آکرمن مورخ آمریکایی آثار هنری ایران ،به نمونه جالبی از گوشواره‌های دوره اشکانیان در کتاب پوپ اشاره می‌کند که در مجموعه دوشیزه ایرنه لیویسون ( Irene Lewisohm) وجود دارد و شاهدی بر این مدعاست.

در موزه متروپلیتن نیز گوشواره‌های طلائی با سبک جواهرسازی هلنیستی _پارتی به نمایش گذارده شده که در ساخت آن‌ها از ملیله‌کاری ایرانی استفاده‌شده و نمونه‌هایی از زیورآلات این دوره است.

یاقوت و مروارید در تزئین زیور آلات

به‌طورکلی اشکانیان در بکاربردن زیورآلات ذوق و سلیقه خاصی داشتند و این ذوق و سلیقه در تندیس‌های به‌دست‌آمده از آنان بسیار مشهود است .

زنان اشکانی از گردنبند ،گوشواره ، دست‌بند با سربندهای مزین به جواهر استفاده می‌کردند. یاقوت و مروارید از گوهرهایی بود که در تزئین زیورآلات طلایی مردان و زنان اشکانی بسیار کاربرد داشت.

جواهرات و زیورهای زرین دوره پارتی نیز نادیده گرفتنی نیست ، ولی به مقیاس کوچک‌تری ساخته می‌شد و بیشتر تزئینی بود.

جواهرات اشکانیان در موزه ها

مردان و زنان اشکانی به یکسان از زیورآلات بهره می‌جستند، تاج‌های آنان نیز مزین به طلا و انواع جواهر بود باید دانست که انواع زیورآلات مانند گوشواره‌ها و دستبندها و گردن‌بند و تاج‌ها و غیره از منظمات و همچنین ملزومات مد ان دوران به شمار می‌آمدند.

ازاین‌رو در موزه‌های ایران و جهان نیز انواع زیورآلات این دوره موجود است، سه شی‌ء کوچک در موزه بریتانیا وجود دارد که از ساده گرایی در طراحی جواهرات این دوره حکایت دارد: یکی آویزی از طلا مزین به سنگ جواهر یاقوت و سه آویزه کوچک‌تر منتهی به طلاست.

دیگری گوشواره‌ای است به شکل تنگ از طلا با ملیله‌کاری بسیار زیبا و مزین به لعل (یاقوت ) و سومی قلاب کمربندی که آن‌هم از طلاست و مزین به سنگ‌های جواهراتی چون یاقوت ، فیروزه و دیگر سنگ‌ها که جای خالی آن‌ها مشهود است .

در موزه آبادان و موزه ملی ایران و دیگر موزه‌های جهان نیز انواع زیورآلات این دوره خودنمایی می‌کند.

قدمتی دیرینه

یک جفت گوشواره طلا نمونه دیگری از هنر جواهرسازی پارتیان است که از سنت هخامنشی الهام‌گرفته و گوشواره دیگری که فرشته‌ای را نشان می‌دهد که به عقب برگشت و دست‌هایش را از پشت بر بالای ران‌های اش گذارده‌ است و نقش بسیار پیچیده‌ای دارد.

اشکانیان به تشریفات و تجملات زائد توجه نداشتند و کلاه آنان کمتر مزین به جواهر بود .گرچه در برخی از سکه‌ها مشاهده می‌کنیم که کلاه‌های نواری آنان مزین به سکه‌های قیمتی و مروارید است.

کاسه‌ای نیز در موزه متروپلیتن نیویورک موجود است که مردی اشرافی را با گوشواره و گردن‌بند ساده و زیبایش می‌نمایاندکه درعین‌حال پرابهت است و در مقایسه با سردار اشکانی در موزه ایران باستان .

قدمت جواهرات

طبق تحقیقات به‌عمل‌آمده همان‌طور که اشاره کردیم زنان اشکانی چون مردانشان از زیورآلات استفاده می کردند به‌ویژه ملکه‌ها که مقامشان بالا بود و ما این را در نقش‌برجسته‌ها، مجسمه‌ها و آثار نقاشی باقی‌مانده زنان اشرافی یا عادی مشاهده می‌کنیم.

نقاشی دیواری معبد زئوس و نقش‌برجسته‌های کوه خواجه در سیستان شاهد این مدعاست.

گردنبندی در موزه رضا عباسی نگهداری می‌شود که قابل‌مقایسه با گردن‌بند تندیس سنگی ملکه اشکانی در کاخ الحضر و تندیس ملکه در موزه بغداد می‌باشد.

به هر تقدیر زیورآلات باقی‌مانده از این دوران به‌عنوان محصولات هنری یک قوم نظامی بسیار جالب‌توجه است.

انتهای پیام/