عقیق فردوس و روایت یک کارآفرین

گوهر ایرانی؛ از آسیا تا اروپا

گلدنیوز: قبل از ورود به بحث عقیق که تخصص کاری شماست به نظر شما به صورت تخمینی چه میزان از ذخایر گوهرسنگ‌ها متعلق به خراسان جنوبی است؟

ما عمدتا روی سنگ عقیق کار می کنیم و می توان گفت بالغ بر 70درصد سنگ های قیمتی کشور، در خاک این استان یافت می شود.

قدمت این گوهرها به چه زمانی باز می گردد؟

به عنوان مثال سنگ عقیق در دوره های زمین شناسی به بیش از 20 میلیون سال پیش بر می گردد. معادن به صورت رگه ای است؛ مثلا نیشابور رگه های فیروزه دارد، قائن رگه ای خاص از عقیق یا بیرجند رگه ای دیگر را در خود جای داده است و اینگونه نیست که یک سنگ در کل خراسان جنوبی پخش باشد. هر سنگ زیبایی خاص خود را دارد و نمی توان گفت کدام یک از دیگری بهتر است. ما روی عقیق های فردوس کار می کنیم که زیبایی منحصر به فردی دارد.

همه معادن در استان خراسان مجوز بهره برداری دارند؟

دولت هنوز مجوزی صادر نکرده و مردم به صورت سنتی و با بیل و کلنگ و دست عملِ استخراج را انجام می دهند؛ پهنه ها هنوز آزاد نشده که به صورت صنعتی توسط شرکت ها بهره برداری شود. چرایی این کار باید از مسئولان پرسیده شود. البته مایل هستیم استخراج به صورت سنتی ادامه داشته باشد و تا زمانی که دوستان، علمِ کار را فرا نگرفته اند هیچ سنگی از منطقه خارج نشود.

دوستان ما سنگ خام و فاقد فراوری را می فروشند و لذا اگر کمتر به سمت استخراج صنعتی برویم، به نفع منطقه خواهد بود. ما ابتدا باید سنگ ها را به بهره وری برسانیم تا بتوانیم در بازار فروش حرف اول را بزنیم.

عقیق و خواص درمانی

موارد مصرف این سنگ ها چیست؟

گوهرها عمدتا برای تزئینات استفاده می شوند. مثل برای دکمه ها، البسه و زیورآلات و آویزها و نیز بخشی هم در حوزه انرژی درمانی به کار می رود.

ما عقیق را به شکل گوی فراوری می کنیم که برای افرادی با مشاغل مختلف مناسب است. مثلا وکلا یا معلمان و کارمندان که عموما پشت میز نشین هستند، با در دست گرفتن سنگ ها، انرژی های منفی را از خود دور می کنندو این گوی ها باعث رفع خستگی می شود البته این جزء خواص کلی سنگ های قیمتی از جمله عقیق است. وجود عقیق در محل زندگی، کار یا خودرو محاسن بسیاری دارد و خواص آن بسیار جالب است. مثلا خواب را تنظیم می کند و فعل و انفعالاتی در مجاورت این سنگ اتفاق می افتد. خاصه درباره عقیق که روایات اسلامی و قرآنی بسیاری نسبت به آن وجود دارد.

یک سنگ خوب دارای چه ویژگی هایی است؟

نخستین مشخصه سنگ، طبیعی بودن آن است نه مثل سنگ هایی که چین تولید می کند و هیچ خاصیتی ندارد! ویژگی دیگر شکل خاص سنگ است که در زمان تراش زیبایی خود را بروز می دهد. رنگ و جلای درونی سنگ یا عناصر به کار رفته در آن از دیگر مشخصه هاست. عنصر منیزیم یا کلسیوم در لایه های زیرین سنگ اَشکالی مانند درخت یا دیگر المان های طبیعی را تصویر می کند که در اصطلاح آن را عقیق شجر می نامیم.

شناخت از سنگ ها

از میان گوهر سنگ ها، مردم بیشتر طرفدار کدام هستند؟

برخی دنبال سنگ ماه تولد هستند. به عنوان مثال سنگ ماه تولد من –آذر- فیروزه است. عده ای دیگر با توجه به مسائل شرعی و ثواب و... به عقیق توجه نشان می دهند.

سنگ های قیمتی از جمله عقیق مشتریانِ خاصی دارد؟

عموم مردم از خواص سنگ ها بی اطلاع‌اند. در حالیکه اگر با انرژی های درمانی آشنا باشند، دنبالِ بسیاری کارها برای بهتر شدن خواب و شرایط روحی خود نخواهند رفت]. نمی دانم این حس خوب که از راه رفتن با پای برهنه روی سنگ به انسان دست می دهد را تجربه کرده اید یا نه! درست مثل حرم امام رضا(ع) که مردم دوست دارند روی این سنگ ها بنشینند یا حتی دراز بکشند؛ ولی 90درصد مردم این خواص را نمی شناسند. آن هایی هم که با این خواص آشنایی دارند از جنبه های مذهبی به این مقوله ورود کرده اند. مثلا می گویند اگر انگشترعقیق در فلان انگشت باشد، فرد را از بلا حفظ می کند.

بازار گوهر تراشی

گلدنیوز: در حال حاضر وضعیت بازار گوهر تراشی چگونه است؟

نسبتا خوب است ولی در چند مدت اخیر که کرونا اتفاق افتاد، کسب و کارها تعطیل شد. مشتریان هم خرید گوهر سنگ ها دیگر در سبد زندگی خود قرار نمی دهند. به طور کلی گوهر تراشی جز پردرآمدترین مشاغل دنیا محسوب می شود ولی چون در کشور تجربه و علم کافی وجود ندارد و هنوز به صورت سنتی و با دید صنایع دستی به این حرفه می نگریم، در حوزه انرژی درمانی سنگ ها، رو پله اول هستیم.

آیا تجهیزات گوهر تراشی از خارج کشور وارد می شود و یا از تجهیزات داخلی استفاده می کنید؟

ما هیچ قطعه ای در این حوزه تولید نمی کنیم و اگر هم باشد، کاملا بی کیفیت است. اجناس ما آلمانی یا کره ای و صد در صد لوازم مورد استفاده ما، وارداتی است. در این میان ارزش تراش گوهر با دست بیشتر از روش صنعتی است چون این هنر در حوزه صنایع دستی جای می گیرد.

چگونه کارآفرین گوهر تراش شویم؟

برای راه اندازی کارگاه گوهر تراشی می توان به سهولت مجوز یا پروانه کسب را دریافت کرد؟

ما پروانه مهارت دریافت می کنیم و پیش از آن باید دوره ای را در مراکز فنی و حرفه ای بگذرانیم. حتی نیاز نیست کارگاه خاصی تاسیس شود و این کار در منزل هم قابل اجراست.

آموزش، دوره ای دو تا سه ماهه نیاز دارد. در دانشگاه رشته هایی با زیر مجموعه کانی شناسی یا گوهر شناسی تدریس می شود که هیچ ارتباطی با گوهر تراشی ندارد. یک دکترای زمین شناسی شاید عقیق اصل را از فرع تشخیص ندهد چون این کار کاملا تجربی است ولی خوب است که افراد به علم این رشته هم مجهز باشند. شخصا می توانم با صرف زمان دو ساعته کل حرفه گوهر تراشی را به یک فرد آموزش دهم ولی این کار تمرین و ممارست می خواهد.

به طور کلی تکنیک تراش دادن سنگ های قیمتی سهل و ساده است یا سخت و غیر قابل انعطاف؟

این کار دقیقا مثل موسیقی است. باید نت ها را شناخت تا توانایی نواختن را پیدا کرد. شخصی در یک ساعت و فردی دیگر در یکسال آن را فرا می گیرد. یعنی دقیقا به علاقه و استعداد ذاتی فرد بستگی دارد. شخصا در حوزه گوهرتراشی، کمتر از یک ساعت آموزش ها را دریافت کردم ولی به دلیل علاقه شخصی، کم وکیف کار را آموختم و تجربه کردم.

گوهرتراشی و کارآفرینی

گلدنیوز: برای راه اندازی کسب و کار گوهر تراشی به چه بودجه ای نیاز داریم؟

با داشتن حدود 7 تا 8 میلیون تومان می توان یک کارگاه کوچک گوهر تراشی را دست و پا کرد.

و برای شرع کار چه لوازمی باید تهیه کرد؟

در قدم اول یک میز کار می خواهیم. همچنین به یک موتور دو طرفه محک نیاز داریم که یک سوی آن تیغه برش و قسمت دیگر آن، ابزارها قرار گیرد. یکسری لامپ کارگاهی  و ابزارآلات دیگر هم باید خریداری شود. همچنین به دستگاه فرز برای سوراخ کردن سنگ ها نیاز داریم.

برای شروع کار وام یا تسهیلات حمایتی به کارآفرینانِ گوهر تراش تعلق می گیرد؟

بله ولی روند کار بسیار سخت. شخصا پیشنهاد نمی کنم کسی با وام گرفتن، کار را آغاز کند چون کارآفرین را از ادامه مسیر دلزده می کند. یک گوهر تراش مبتدی با داشتن بودجه 7 الی 8 میلیونی و خرید یکی دو کیلو سنگ می تواند کار خود را شروع کند.

صادرات

در این میان صادرات هم صورت می گیرد؟

90درصد کار ما صادرات است. در ایران به ندرت از سنگ های زینتی استفاده می کنند. کشورهای حاشیه نشین خلیج فارس اکثرا مصرف کننده محصولاتِ ما بوده و اروپایی ها که به خواص انرژی درمان سنگ ها پی برده اند، عمتا خریدار سنگ های قیمتی ما هستند.

آیا نمایشگاه هایی خاصِ گوهرسنگ ها برگزار می شود؟

بله نمایشگاه تخصصی شیراز در این حوزه شهریور ماه برگزار خواهد شد. هر سال 5 الی 6 نمایشگاه تخصصی در کشور داریم از جمله تهران، مشهد، اصفهان و... البته به نمایشگاه های خارج کشور هم دعوت می شدیم.

آسیب ها و چالش ها

گلدنیوز:در این میان افراد فرصت طلب هم وجود دارند که این سنگ های قیمتی را با قیمت نازل بفروشند؟

این مسئله زیاد دیده می شود. بزرگ ترین معضل ما، خروج سنگ ها به صورت خام است. این افراد از هنر تراش دادن سنگ بی بهره اند و سنگ را به صورت خام می فروشند و می خواهند سریعا به سود برسند. تمام دغدغه ما این است که دوستان سنگ ها را به صورت فراوری شده به فروش برسانند و درآمد حاصله به جیب هموطنان سرازیر شود. ولی متاسفانه مسئولان ما کم کار هستند و از طرفی مردم هم تنبل شده اند که این محصولات ارزشمند را با خام فروشی از منطقه خارج می کنند.

هیچ نیرویی از این داشته ها حراست نمی کند؟

این سنگ ها رسما به خارج کشور پست می شود و علت را باید از مسئولان امر پرس و جو کرد!!!!.

این افراد سواد هنری ندارند و کاملا مبتدی هستند که اگر بدانند گوهرها چه نعماتی هستند، قطعا چنین کاری نخواهند کرد.

و سوال آخر اینکه آیا گوهر ها با توجه به سلیقه مشتریان تراشیده می شود؟

ما بیشتر به نیاز بازار توجه داریم. پیام و کامنت های مردم را می خوانیم و بر اساس نیاز مردم کار را تراش می دهیم. درصد کمی از مشتریان هم بر اساس سلیقه خود سفارش می دهند.

انتهای پیام/