چرا ترجمه اهمیت دارد؟

به گزارش سایت طلا گلدنیوز، به نقل از روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، همایش نکوداشت سه نسل از مترجمان آثار علوم سیاسی، به همت گروه علوم سیاسی خانه اندیشمندان علوم انسانی و با همکاری مجله سیاست نامه، روز چهارشنبه ۷ آذر ۱۴۰۳ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. ابوالفضل دلاوری دبیری این همایش را برعهده داشت. خلاصه ای از گزارش این مراسم در ادامه می آید.

حسینعلی نوذری، نویسنده و مترجم، اظهار داشت: به تعبیر ارسطو، شهریار همه علوم، علم سیاست است. جا دارد ما دست بزرگان ترجمه علوم سیاسی را به گرمی بفشاریم که اگر قلم توانمند اصحاب ترجمه نبود، ما اهالی علوم سیاسی هرگز به این مدارج و مراحل نمی رسیدیم. البته همه علوم انسانی وامدار زحمات مترجمان هستند. مترجم سه کار اساسی انجام می دهد و ترجمه یک کار فنی، علمی و هنری است.

در ادامه حمیرا مشیرزاده، مترجم و استاد دانشگاه، ابراز داشت: وقتی راجع به فلسفه ترجمه صحبت می کنیم، دو سوال مهم مطرح می شود. یکی امکان پذیری ترجمه و دیگری این که چه چیزی را می شود ترجمه خوب دانست؟ می توان گفت آن چیزی که مورد تاکید فلسفه ترجمه است این است که باید روح متن ترجمه شود. ما باید سعی کنیم وسواس وفاداری به متن را از خودمان دور کنیم و حضور مترجم را در متن بیشتر کنیم. البته این نباید به تحریف متن منجر شود.

در ادامه فریدون مجلسی، مترجم و دیپلمات سابق، بیان داشت: ضمن این که مترجمان آکادمیک وظیفه حرفه ای خود را انجام می دهند، کارکنان وزارت خارجه هم با ترجمه برخی آثار، بخشی از حوزه ترجمه را به دوش داشته اند. در مورد فلسفه انتخاب آثارم برای ترجمه، باید بگویم انگیزه سیاسی بیشترین عاملی بوده که باعث شده است کاری را به دست بگیرم. بعضی آثار را با دید روابط سیاسی و باستانی ترجمه کرده ام.

در ادامه نیکو سرخوش، نویسنده و مترجم، اظهار داشت: بخش بزرگی از روشنفکری معاصر ایران را نمی شود با صفت خلوت گزین توصیف کرد. بخش بزرگی از اهل قلم هستند که پیوسته در کانون توجه علمی و فرهنگی قرار دارند و دنبال کننده های کثیری هم داشته و بعضی ها ستون ثابت در روزنامه ها دارند. خانواده مترجمان علوم سیاسی از افراد متکثری تشکیل شده است که دارای اهداف و انگیزه های متفاوت هستند. وقتی صحبت از سیاست می کنیم، مقصود امر سیاسی است و امر سیاسی چیزی نیست جز رویکرد انتقادی نسبت به وضع موجود.

در ادامه افشین جهاندیده، از مترجمین بیان داشت: اگر بخواهیم عبارت ارسطو را که گفت انسان حیوان ناطق است، کمی بسط دهیم، پس انسان مترجم است. اساسا ترجمه کاری جز تأویل نیست و همه آدمها مدام در حال ترجمه صحبت های هم هستند.

در ادامه سید محمد آل مهدی، از مترجمین اظهار داشت: در مورد ترجمه صحبت نمی کنم، بلکه در مورد محمدعابد جابری که یک فیلسوف مراکشی است صحبت خواهم کرد. بحث از جابری خود به خود ما را به سمت مدرنیته می شکاند. هر چه جامعه آشفته تر و بحرانی تر باشد قطعا دل در گرو گذشته آرامش بخش دارد.

در ادامه ابراهیم فتاحی، از مترجمین بیان داشت: به ذکر خاطره ای از دوست و استادم، احمد گل محمدی اکتفا می کنم. او دائما بر روانی و سلیس بودن ترجمه تاکید می کرد و امیدوارم که من در آثارم به این موضوع متعهد باشم.

در ادامه زانیار ابراهیمی، از مترجمین ابراز داشت: مراد فرهادپور می گوید ترجمه اندیشیدن است. اما باید اضافه کرد این درست است اگر میدان اجازه دهد. گاهی اوقات هست که اقتصاد اجازه نمی دهد ترجمه اندیشیدن باشد و ترجمه به شغل تبدیل می شود. خود من گاهی اوقات مجبور شده ام کتاب هایی را ترجمه کنم که خیلی دلخواهم نبوده است. برای این که ترجمه اندیشیدن باشدف نیازمند ثبات روحی و عاطفی هستیم.

در ادامه رضا نجف زاده، از مترجمین بیان داشت: از خانه اندیشمندان علوم انسانی و بخصوص ابوالفضل دلاوری برای زحماتی که جهت برپایی این مراسم کشیده اند، سپاسگزاری می کنم. از دهه 70 به بعد، آرام آرام مترجم به عنوان یک منتقد وضعیت، حاضر می شود و این امیدبخش است و امید است این سنت انتقادی به جنبه های معرفت شناختی هم آمیخته شود.

در پایان، پیام حسین بشیریه استاد علوم سیاسی به این همایش، توسط ابوالفضل دلاوری قرائت شد.

خانه اندیشمندان علوم انسانی