کلاهبرداری از عقیق یمنی

فرشاد کیوانی مسئول آزمایشگاه کیپا به گروه آموزش و پژوهش گلدنیوز گفت: کوارتز یکی از قدیمی ترین گوهرهایی است که بشر به عنوان زیورآلات از آن استفاده کرده و از جمله گوهرهایی است که در طلسم و جادو در مذاهب مختلف به آن توجه شده است به همین علت در آثار تاریخی در اقصی نقاط دنیا با قدمت 7 هزار سال هم این گوهر بین اشیا تاریخی کشف شده است.

او اضافه کرد: در دین اسلام این گوهر به عنوان احجار کریمه بین مسلمانان استفاده می شود منظور از احجار کریمه گوهرهایی است که در احادیث، از آن ذکر شده است.

ساختار کریستالی کوارتز

این کارشناس بیان کرد: خانواده کوارتز از نظر ساختار کریستالی دسته بندی می شوند. در واقع به نوع بلوری آن کوارتز گفته می شود که دارای رنگ ها و اسامی مختلف است که عبارت اند از: آمیتیست به رنگ بنفش، سیترین به رنگ زرد، رز کوارتز به رنگ صورتی و نوع خاکستری آن را اسموکی کوارتز می نامند و معروف ترین نوع کوارتز همان نوع بی رنگ است که در زبان فارسی به آن در می گویند که در مذهب ما دٌر هم جزو احجار کریمه محسوب می شود. همچنین از قدیم الایام دٌر نجف که نوعی کوارتز کدر است از نجف به عنوان سوغاتی وارد کشور میشده است.

نوع میکروکریستالی کوارتز اصولا دارای پدیده های نوری ویژه هستند که به این ویژگی نوری شاتویانسی (بازتاب ابریشم گونه نور) می گویند که شامل Tiger eyes یا چشم ببر، Cat's eye یا چشم گربه ای و آونچورین کوارتز هم نوع سبز رنگ درخشان آن است. نوع کریپتو کریستالی (توده ای) کوارتز شامل کلسدونی، عقیق و جاسپر است.

البته تنها اختلاف بین کلسدونی و عقیق به نوع لایه لایه ی کلسدونی عقیق می گویند.

انواع کلسدونی ها بر اساس رنگ

وی گفت: انواع کلسدونی ها بر اساس رنگ و نوع ناخالصی تقسیم بندی می شوند. به طور کلی به رنگ قرمز کارنلین، به رنگ سبز مترولایت، به رنگ نارنجی خالص آن آتشین و رنگ های دیگر که اسم خاصی ندارند و فقط با پسوند رنگ نام گذاری می شوند مانند کلسدونی آبی، کلسدونی بنفش.

نوع دیگری از کلسدونی وجود دارد که به عقیق های منظره ای معروف هستند. نوع منظره ای ها به علت ناخالصی کلریت، گوتیت، لیمونیت و دندریت های اکسید منگنز دارای اشکالی شبیه به درخت، خزه، حیوانات، گیاهان، تابلوی نقاشی، اسامی خاص مثل الله که اگر این نمونه ها کشف شوند به قیمت بسیار بالایی به فروش می رسند.

لازم به ذکر است در مذهب شیعیان عقیق های یمنی به نوعی عزیز هستند و ما ایرانیان راغب خرید عقیق های یمنی هستیم به همین علت در اکثر مواقع در بازار، عقیق های معادن دیگر را با نام عقیق های یمن می فروشند که همین کار، نوعی کلاهبرداری محسوب می شود و در اکثر اوقات هم مشاهده شده که نه تنها عقیق یمنی نیستند بلکه نوع رنگ شده و بی ارزش کلسدونی ها هستند.

از دیگر مصارف کلسدونی ها نوع زرد آن است که به شرف الشمس معروف است که در روز 19 فروردین به صورت گسترده برای آداب مذهبی خاص جهت افزایش رزق و روزی خریداری و استفاده می شود اما هیچ منبع موثق دینی و علمی برای دعا شرف الشمس که بروی عقیق زرد حک میگردد وجود ندارد. درواقع شرف الشمس نام دعا و طلسم خاصی است که به شکل اشکال هندسی پشت عقیق حک می شود و متاسفانه به نوعی با احادیث نامعتبر به مذهب شیعیان مرتبط شده است.

نحوه بهسازی کوارتز

این مسئول آزمایشگاه در مورد بهسازی کوارتز به خبرنگار گلدنیوز گفت: بهسازی کوارتز اصولا به شکل گرمایی است به طوری که اکثر سیترین هایی که در بازار خرید و فروش می شود، آمیتیس هایی هستند که با گرما به رنگ زرد درآمده و به عنوان سیترین به فروش می روند.

اصولا بهسازی بر روی کلسدونی برای تغییر رنگ است به این صورت که کلسدونی سفید را بعد از تراش در اسید کلریدریک به مدت 24 تا 36 ساعت قرار می دهند تا ناخالصی ها و مواد اضافه داخل تخلخل خارج گردد بعد از این مرحله نسبت به رنگ مورد دلخواه از مواد شیمیایی به شکل محلول گرم استفاده می کنند به طور کلی برای ایجاد رنگ قرمز از نیترات آهن، برای رنگ زرد از کرومات پتاسیم، برای رنگ قهوه ای و سیاه از شکر، برای رنگ سبز از کرومیوم و برای رنگ های فانتزی که کلا در گونه کلسدونی و عقیق در طبیعت وجود ندارند از جوهرهای شیمیایی استفاده می کنند.

تجارت انواع گوهرهای این خانواده

کیوانی در پایان گفت: در دنیا کوارتز و کلسدونی حجم بالایی از داد و ستد گوهرها را به خود اختصاص داده است. همین موضوع موجب سواستفاده های بسیار زیادی در این تجارت شده است. به طور مثال عقیق ها در ایران تحت برند یمن به فروش می رسند که یک نگین کوچک 2 گرمی، تا 500 دلار هم فروخته شده است. 

همچنین عقیق های معروف به شجر هستند که طبق شکل ناخالصی قیمت گذاری می شوند به طوری که اگر ناخالصی تحت شکل اسم اعظم الله به طور طبیعی دیده شود بعضی کلکسیونرها تا 100 میلیون تومان هم بابت آن پول پرداخته کرده اند. پس حتما بدانید تشخیص یمن بودن یا بهسازی بودن فقط با روش های گوهرشناسی و آزمایشگاه های معتبر قابل تشخیص است و حتما از فروشنده گواهی یا شناسنامه با اصالت درخواست کنید.

انتهای پیام/