عیار طلا در کشورهای مختلف

به گزارش سرویس آموزشی گلدنیوز ،در كشورهاي شرقي طلا بیشتر مصرف زينتي دارد و براي تقويت جنس مصنوع طلا ناگزيرهستند که اين فلز نرم را با برخي فلزات و آلياژهاي خاص ممزوج کنند. فلز نقره و برنج كه آلياژي از مس و روي است، معمولاً اين تركيبات را تشكيل مي‌دهند. طلا در معادن بیشتر ممزوج با فلز مس توليد مي‌شود. كشورهاي مختلف دنيا هر يك درصد خلوص خاصي را براي توليد و ارائه مصنوعات طلا پذيرفته‌اند. طلا پس از استحصال، در آزمايشگاه مورد سنجش قرار مي‌گيرد و درجۀ خلوص آن از تركيبات اضافي ديگر كه بیشتر مس است، با اعدادي مشخص مي‌شود. سنجش درجۀ خلوص (عيار) در ايران به عيارسنجي يا «ري‌گيري» موسوم است.

تعریف عیار

به میزان خلوص طلا در یک قطعه طلا، عیار گفته می‌شود. شمش طلا خالص‌ترین حالت این ماده در بازار مصرف است که عیار آن نیز 9/999 است. معنی این عدد این است که در هر 1000 گرم طلای شمش 9/999 گرم طلا و 1/0 گرم ناخالصی وجود دارد. عیار رایج در بازار ایران 750 است که در حقیقت این عدد یعنی در هر 1000 گرم طلای 750، 750 گرم طلا و 250 گرم آلیاژ موجود است.

با افزودن آلیاژهای زردرنگ به شمش طلا، طلای زرد و با افزودن آلیاژهای سفیدرنگ، طلای سفید پدید می‌آید. برخی از مصرف‌کنندگان زیورآلات طلا بر این باوراند که طلای سفید موجود در بازار همان پلاتین است. در حالی‌که طلای سفید آلیاژی سفید‌رنگ از طلا با فرمول شیمیایی Au و پلاتین دارای فرمول شیمیایی Pt است.

خلوص طلا

درصد ميزان طلاي خالص موجود در هر قطعه بين 9/99 تا 3/33 درصد و درجۀ خلوص با اعداد بين 333 تا 999 مشخص شده است. درجۀ عيار نيز براي خالص‌ترين طلا 24 و براي كمترين حد استاندارد تعريف شده 8 است.

همان‌طور كه اشاره شد هر يك از كشورها استاندارد خاصي را در اين عرصه پذيرفته‌اند. به‌‌طور مثال طلاي مورد استفاده در شبه قارۀ هند داراي درصد خلوص 6/91 با درجۀ خلوص 916 و عيار 22 است.

طلا در كشورهاي عربي معمولاً داراي درصد خلوص 5/87 با درجۀ خلوص 875 و عيار 21 است. در كشوري مثل پرتغال خلوص طلا 80 درصد، عدد خلوص آن 800 و عيار آن 2/19 است.

استاندارد پذيرفته شدۀ طلا در ايران، كشورهاي جنوب اروپا و منطقه مديترانه با درصد خلوص 75 و عدد خلوص 750 و عيار 18 است كه يكي از استانداردهاي مهم جهاني نيز به شمار مي‌آيد.

آمريكايي‌ها خلوص 5/58 درصد با عدد 585 يا 583 را نيز در قالب طلاي 14 عيار پذيرفته‌اند. در اين كشور البته طلاي 10 عيار با درصد خلوص 7/41 عدد خلوص 417 داراي جايگاه خاصي است.

در آمريكا همچنين عيارهاي بين 8 تا 18 را به فراخور سليقه و قدرت خريد انتخاب مي‌كنند. جالب اين است كه از نظر قانونی طلاي 12 عيار در آمريكا، طلا به حساب نمي‌آيد.

جدول خلوص طلا در کشورهای مختلف دنیا

توضیحات	درجه خلوص	عیار
--	999	24
حداقل درصد طلا برای طلای 24 عیار	990	24
طلای مورد استفاده در شبه قاره هند	750 تا 916	18 تا 22
طلای مورد استفاده در کشورهای عربی	750 تا 875	18 تا 21
طلای استاندارد کشور پرتغال	800	19/2
طلای مورد استفاده در جنوب اروپا و مدیترانه	585 تا 750	14 تا 18
طلای مورد استفاده در آمریکا	417 تا 585	10 تا 14
طلای استاندارد در انگلستان	375	9
طلای مورد استفاده در آلمان	333 تا 585	8 تا 14
استاندارد طلا در ایران	750	18

استاندارد ساخت جواهرآلات

البته اين طبقه‌بندي به اين معني نيست كه عيارهاي مختلف را در اين مناطق نمي‌توان يافت، بلكه استاندارد در ساخت جواهرآلات طبق مقررات موضوعۀ مورد تصويب قانون‌گذاران اين كشورها است كه عمدتاً بر اساس ملاحظات استراتژيك مالي و توليدات صنعت و همچنان قوانين گمركي تعيين مي‌شود.

برای نمونه اگر گفته مي‌شود پشتوانۀ پولي در آلمان به‌جاي طلا، صنعت قدرتمند اين كشور است، حرف گزافي نيست يا پشتوانۀ پولي كشورهاي عربي طلاي 24 عيار و 22 عيار است به دليل جايگاه تعيين‌كنندۀ طلا در حمايت از نظام‌هاي مالي، صنعتي و تجاري يك كشور است.

طلای 24 در ضرب سکه

طلاي 24 عيار با درجۀ خلوص 99/999، 995 يا 990 بين 99 تا 9/99 درصد طلاي ناب دارد كه عناصر مولكولي ديگري را نيز براي مستحكم نگاه‌داشتن ساختار خود هرچند ناچيز پذيرفته است. طلاي 24 عيار را از اين جهت صرفاً براي ضرب سكه‌هاي طلا و تهيه و توليد شمش به كار مي‌گيرند.

البته برخي كشورها همچون هنگ‌كنگ، تايوان و چين نيز طلاي 24 عيار را به كار مي‌گيرند. هرچقدر كه عيار طلا بالاتر باشد، رنگ آن زردتر با هاله‌اي از رنگ نارنجي است.

طلا ‌در طيف سفيد تا زرد و تا قرمز رنگ‌پذيري دارد. طلاي سفيد اين روزها حجم قابل توجهي از مصنوعات جواهر را به خود اختصاص داده است.

در عيارهاي پايين به دليل مس بيشتر، رنگ طلا قرمزتر است. رنگ برخي گونه‌هاي طلا آبي، سياه و ارغواني نيز هست.

تغییر به تناسب در عیار طلا

برخي كشورها در ساخت طلا، چند درجه نوسان در عيار را مجاز می‌دانند و ايرادي بر آن نمي‌گيرند. مانند آمريكا كه طلاي 18 عيار را با عدد 750 نشان می‌دهد. اگر در آزمايشات به عددی فرضاً 747 هم برسد نیز به‌عنوان طلاي 18 عيار به‌حساب مي‌آيد. اما در كشوري مثل انگلستان طلاي 18 عيار بايد حتماً درجه 750 را در آزمايشات عيارسنجي به‌دست بیاورد.

طبق قوانین استاندارد سازمان ملی استاندارد، هیچ منع قانونی‌ای برای تعدیل عیار وجود ندارد. در همه‌جای دنیا نیز این‌چنین است. در ایران نیز این استاندارد وجود دارد که در موارد صادراتی، با دو عیار مختلف تولید داشته باشیم.

در کشور ما هم قبل از انقلاب، عیار طلا 705 و 750 یا 17 و 18 عیار بود که پس از انقلاب با تلاش‌هایی که در این زمینه انجام شد، عیار طلا در ایران به یک واحد استاندارد رسید و آن عیار 750 یا 18 عیار بود، که از آن پس تمامی طلاهای 17 عیار و حتی پایین‌تر (انتیک) از سطح بازار جمع‌آوری شد و تولید و ساخت مصنوعات طلا و جواهر و عرضۀ آن در بازار کشور غیر‌قانونی اعلام شد.

بر همین اساس تولیدکنندگان و فروشندگان موظف شدند فقط مصنوعاتی با عیار 18 را عرضه کنند.

انتهای پیام/