شاخص کل و شاخص هم وزن در بورس

به گزارش سایت طلا گلدنیوز،به صورت کلی، شاخص ابزاری برای ارزیابی تغییرات داده‌های اقتصادی است. شاخص‌ها در بازارهای مالی معیار مهمی برای سنجش سرمایه‌گذاری هستند. شاخص‌ های بورس در واقع معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آن‌ها، می‌توان وضعیت گذشته و حال بورس را از جنبه‌های مختلف، ارزیابی کرد.

تحلیل شاخص‌های بورس و نوسانات آن‌ها، نقش مهمی در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران دارد. بنابراین تمامی فعالین بازار سرمایه که ممکن است بر اساس تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال، تابلوخوانی یا ترکیبی از این روش‌ها فعالیت کنند، همواره شاخص های بازار را تحت نظر دارند.

مفهوم شاخص بورس چیست؟

شاخص های بورس معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آن‌ها، می‌توان وضعیت گذشته و حال بورس را ارزیابی کرد.

شاخص کل چیست؟

شاخص کل بازار بورس تهران را می توان معروف ترین شاخص میان تمامی فعالین بازار بورس و حتی افرادی که در بازار فعال نیستند ولی با بازار بورس آشنا هستند.

شاخص کل به‌ عنوان معیاری برای بررسی عملکرد کلی بازار بورس شناسایی روند کلی بازار به کار می ‌رود. براساس فرمول این شاخص، هر چه شرکت ها بزرگ تر باشند، سرمایه بالاتر داشته باشند، تعداد سهام بیشتر و شناوری سهام بیشتری داشته باشند، وزن و تاثیر بیشتری در محاسبه شاخص کل خواهند داشت. فرمول شاخص کل به گونه ای طراحی شده است که شرکت ها دارای وزن و تاثیر یکسانی در محاسبه شاخص کل ندارند. در شاخص کل، وزن بیشتری به شرکت های بزرگ تر داده می شود و می توانند تاثیر بیشتری در محاسبه شاخص کل داشته باشند.

به ‌عنوان مثال، شرکت های بزرگ مانند شپنا، شبندر، خودرو، شستا و... می توانند تاثیر بیشتری روی عدد شاخص کل بگذارند نسبت به شرکت ‌های کوچک تر مانند وخاور، مارون، انتخاب و هرمز و.... .

درسته که این شاخص از اهمیت بالایی برخودار است و نشان دهنده روند کلی بازار است، اما استفاده به تنهایی از آن برای تحلیل و خرید سهام پیشنهاد نمی شود.

این شاخص را می توانید از طریق سایت tsetmc.com یا از طریق سایت های کارگزاری بورسی که در آن ثبت نام کردید، مشاهده کنید.

شاخص کل TEDPIX چیست؟

در بورس تهران ‌‌شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX نیز شناخته می‌شود. این ‌شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به عنوان ‌شاخص بورس تهران یاد می‌شود.

شاخص کل هم ‌وزن در بورس چیست؟

در سال 1393 شاخص کل هم وزن به دلیل رفع مشکلی که در شاخص کل وجود داشت، به وجود آمد.

شاخص کل هم وزن، شاخصی است که بر خلاف شاخص کل، وزن یکسانی را برای کلیه شرکت ها در نظر می گیرد. به عبارتی، بسیاری از منتقدان، شاخص کل را پارامتر ایده آلی برای بررسی روند کلی بازار بورس باشد؛ زیرا شرکت ‌های بزرگ دارای وزن بیشتری از شرکت های کوچک در محاسبه این شاخص هستند؛ در نتیجه تاثیر بیشتری نسبت به شرکت های کوچک دارند. برای رفع این مسئله شاخص دیگری به جود آمد که به آن شاخص کل هم وزن گفته می شود.

در شاخص کل هم ‌وزن، تمامی شرکت ها دارای وزن یکسانی در محاسبه شاخص دارند؛ در نتیجه، تفاوتی بین نوسانات مثبت و منفی قیمت سهام شرکت ‌های کوچک با نوسانات مثبت و منفی قیمت سهام شرکت ‌های بزرگ ندارد.

به عنوان مثال، شرکت ایران خودرو با نماد خودرو، یک شرکت بوری بزرگ و قدرتمند است، اما شرکت سنگ آهن گهر زمین با نماد کگهر، یک شرکت کوچک است. این دو نماد را در نظر بگیرید؛ اگر هر دو را در فرمول شاخص کل قرار دهیم، وزن یکسانی نخواهند داشت. نماد خودرو وزن بیشتری نسبت به نماد کگهر خواهد داشت که باعث تاثیر گذاری بیشتر روی شاخص کل خواهد داشت. در شاخص کل هم وزن اگر همین دو نماد را در نظر بگیریم، هر دو نماد دارای وزن یکسانی در محاسبه شاخص کل هم وزن خواهند داشت؛ در نتیجه، تاثیر یکسانی بر روی شاخص کل هم وزن خواهند داشت.

این شاخص را می توانید از طریق سایت tsetmc.com یا از طریق سایت های کارگزاری بورسی که در آن ثبت نام کردید، مشاهده کنید.

شاخص کل هم‌وزن به چه معناست؟

در شاخص کل هم‌وزن، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه ‌شاخص کل سهیم هستند. بنابراین نوسانات مثبت و منفی شرکت‌های کوچک، به اندازه نوسان مثبت و منفی شرکت‌های بزرگ در این ‌شاخص تاثیرگذار است.

سایر شاخص های بورس

در بورس اوراق بهادار تهران، شاخص‌های دیگری نظیر شاخص صنعت، شاخص مالی، ‌شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت و ‌شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعال‌تر وجود دارد. هر یک از این شاخص‌ها در واقع یک زیر شاخص از کل بازار سرمایه است. به عنوان مثال تغییرات ‌شاخص صنعت بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در شرکت‌های تولیدی است و تغییرات ‌شاخص مالی نیز بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در گروه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری است.

برخی از معامله‌گران برای تحلیل روند صنایع مختلف از شاخص صنایع (Industry Index) بهره می‌برند. این شاخص معیاری است که عملکرد کلی یک بخش خاص از بازار را اندازه‌گیری می‌کند. شاخص صنایع برای مقایسه عملکرد صنایع مختلف، شناسایی روندهای بازار و اتخاذ تصمیمات سرمایه‌گذاری استفاده می‌شوند. همچنین برای بررسی شاخص صنایع مختلف می‌توانید به سامانه بورس ویو و بخش ایزی چارت در سامانه ایزی تریدر مراجعه کنید.

دو نکته قابل‌توجه در خصوص شاخص کل که باید مد نظر سرمایه‌گذاران باشد:

نکته اول اینکه افزایش ‌شاخص کل، لزوماً به معنای سودآوری سهام همه شرکت‌های حاضر در بورس نیست. همان‌طور که کاهش شاخص کل نیز لزوماً به معنای ضرردهی سهام همه شرکت‌ها در بورس نیست. زیرا همان‌گونه که گفته شد، ‌شاخص کل، بیانگر میانگین بازدهی بورس است. چه‌بسا، در برخی موارد، علیرغم رشد قابل‌توجه ‌شاخص کل بورس، برخی سهام با افت قیمت مواجه شده و سهامداران خود را با زیان مواجه سازند. یا در شرایطی که شاخص کل با کاهش مواجه است، برخی سرمایه‌گذاران که سهام ارزنده‌ای را در سبد سهام خود دارند، سود قابل قبولی به دست می‌آورند. بنابراین، سرمایه‌گذاران نباید صرفاً با اتکا به اخبار رشد ‌شاخص کل و بدون بررسی کامل در خصوص ارزش ذاتی سهام، اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس کنند. سرمایه گذاران باید حتی در شرایط رشد مستمر ‌شاخص‌ کل نیز در انتخاب سهام، کاملاً دقت کنند.

نکته دوم ارتباط بین ‌شاخص کل و سبد سهام است. حتما به خاطر دارید که یکی از اصول بسیار مهم سرمایه‌ گذاری در بورس، تشکیل سبد سهام متنوع است. هر اندازه سبد سهام یک سرمایه‌گذار، متنوع‌تر و به ترکیب سهام شرکت‌های موجود در بورس نزدیک‌تر باشد، بازدهی آن سرمایه‌گذار نیز به متوسط بازدهی کل بورس که توسط شاخص کل نشان داده می‌شود، نزدیک‌تر خواهد بود. اگر فردی بتواند ترکیب سهام موجود در سبد سهام خود را به‌طور کامل، منطبق بر ترکیب تمامی سهام حاضر در بورس کند، بازدهی وی نیز به‌طور کامل منطبق بر نوسانات شاخص کل بورس خواهد بود. مثلا با رشد ۳۰ درصدی ‌شاخص، وی نیـز حدودا ۳۰ درصد سود به دست خواهد آورد.

سهام شناور آزاد چیست؟

سهام شناور آزاد به بخشی از سهام یک شرکت گفته می‌شود که دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن هستند. به عبارت دیگر، انتظار می‌رود این بخش از سهام شرکت در آینده‌ای نزدیک قابل معامله باشد.

تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن چیست؟

همان طور که در بالا تر گفته شد، در شاخص کل مشاهده می کنیم که شرکت ‌های بزرگ‌ تر دارای وزن بیشتری نسبت به شرکت های کوچک تر هستند، اما در شاخص هم وزن شرکت‌ ها دارای وزن برابری هستند؛ در نتیجه، شاخص کل هم وزن برای شناسایی روند کلی بازار می‌ تواند مفید تر باشد.

زیرا در بازار بورس بسیار دیده شده که قیمت سهام اکثر شرکت ها منفی بوده و روند کلی بازار نزولی بوده است، اما با مثبت شدن قیمت سهام چند تا از شرکت های بزرگ، شاخص کل صعودی شده است؛ زیرا همان چند تا شرکت بزرگ دارای وزن زیادی در محاسبه شاخص کل هستند و آن را مثبت کردن، اما در همین لحظه شاخص کل هم وزن منفی است؛ زیرا قیمت سهام اکثر شرکت ها منفی است و با توجه به اینکه در فرمول محاسبه شاخص کل هم وزن تمامی شرکت ها دارای وزن یکسانی هستند، مثبت بودن چند شرکت بزرگ نمی تواند این شاخص را مثبت کند. به همین دلیل شاخص کل هم وزن را می توان مقید تر و پرکاربرد تر از شاخص کل دانست.

کاربردی تر و البته دقیق تر بودن شاخص کل هم وزن نسبت به شاخص کل نمی تواند دلیلی باشد که از آن چشم پوشی کنیم. درسته که شاخص کل هم وزن از دقت و کاربرد بیشتری برخوردار است، اما اینکه کدام شاخص می تواند برای ما بهتر باشد، بستگی به استراتژی معاملاتی ما دارد.

اگر استراتژی ما خرید سهام شرکت های بزرگ باشد، بررسی شاخص کل برای ما می تواند مفید تر باشد، ، اما اگر استراتژی ما خرید سهام شرکت های کوچک باشد، بررسی شاخص کل هم وزن می تواند بیشتر به ما کمک کند.

انتهای پیام/