هر آنچه باید درباره جواهر زمرد باید بدانید

در این مقاله درباره جواهر زمرد معروف به سنگ عشق و ویژگی های آن صحبت شده است. نحوه تشخیص این سنگ و راه های تشخیص نوع طبیعی و اصلی، انواع مختلف این گوهر، فواید و خواص زمرد، نحوه نگه داری از این سنگ قیمتی در این مقاله آورده شده است.

دبیر خبر(دبیر خبر)

1403/02/24 | 16:02

نظری ثبت نشده

هر آنچه باید درباره جواهر زمرد باید بدانید

به گزارش سایت طلا گلدنیوز ،زمرد به معنای سبز است و نام آن از واژه یونانی اسماراگودس (Smaragdos) گرفته شده که برخی نیز می گویند از زبان فارسی نشات گرفته شده است.

شناخت علمی و کوتاه جواهر زمرد

زمرد یا همان emerald جزو سنگ‌های گران‌بهایی است که از سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم تشکیل گردیده است. نام اصلی فارسی آن دوال یا دوبال می باشد. این گوهر گران بها از گونه ‌های بریل است و در سنگ‌های پگماتیت یافت گردد.

این کلمه عربی ‌شده‌ی «اسماراگدوس» یونانی است که خود از واژه‌ای سانسکریت به معنی سبز برداشت شده‌است. نوع شفاف و طبیعی این گوهر یکی از چهار گوهر گران‌بها به حساب می‌آید و مشهورترین عضو خانواده بریل ها می‌باشد.

از نظر ترکیب شیمیایی و کانی ‌شناسی این سنگ از سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم ساخته شده‌است که به همراه آکوامارین آبی، مورگانیت صورتی، هلیودور طلایی و بریل با رنگ سبز به خانواده بریل تعلق دارد. بریل خالص بدون رنگ می‌باشد اما اضافه شدن مقادیر ناچیزی کروم و وانادیوم به آن باعث ایجاد رنگ سبز می‌شود و با نام سنگ زمرد سبز شناخته میشود.

ویژگی های جواهر زمرد

زمرد

سنگ زمرد یکی از مشهورترین سنگ های قیمتی در جهان است و به دلیل رنگ سبز خاص و براق آن، بسیار محبوب است. این سنگ با فرمول شیمیایی Be3Al2(SiO3)6 شناخته می شود و در برخی مناطق جهان مانند کلمبیا، زامبیا، برزیل، پاکستان و افغانستان به دست می آید.

ویژگی های سنگ زمرد عبارتند از:

  • رنگ: رنگ سنگ زمرد معمولاً سبز است، اما ممکن است در رنگ های زرد، صورتی، آبی و بنفش نیز یافت شود. رنگ سبز آن به دلیل وجود کروم و وانادیوم در ساختار آن است.

  • شفافیت: سنگ زمرد معمولاً شفاف است، اما ممکن است دارای خطوط و لکه های شفاف نباشد.

  • سختی: سختی سنگ زمرد در مقایسه با سایر سنگ های قیمتی بالاست. این سنگ در مقیاس موس سختی 7.5-8 را دارد.

  • شکل: سنگ زمرد به شکل های مختلفی مانند بیضی، گرد، مستطیل و مارپیچی یافت می شود.

  • براقترین سنگ قیمتی: سنگ زمرد براقترین سنگ قیمتی است و به دلیل روشنایی و براقت آن، در جواهر سازی بسیار محبوب است.

  • تمام نشدن: سنگ زمرد یک سنگ نشدنی است که به دلیل سختی بالا و مقاومت در برابر خط و خش، ماندگاری بسیار بالایی دارد.

  • تاثیرات درمانی: سنگ زمرد به عنوان یک سنگ درمانی شناخته شده است و به دلیل خواص آن در درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد.

  • ارزش: سنگ زمرد به دلیل رنگ و براقت آن، ارزش بسیار بالایی دارد و به عنوان یکی از سنگ های قیمتی محسوب می شود.

  • خواص متافیزیکال: سنگ زمرد خواص الکتریکی و حرارتی بسیار خوبی دارد و به عنوان یک سنگ جواهراتی بسیار محبوب است.

  • تاثیرات روحی: سنگ زمرد به دلیل خواص روحانی و روحانی خود، به عنوان یک سنگ محبوب در مدیتیشن و تمرینات روحانی استفاده می شود.

جواهر زمرد در دسته بندی سنگ ها

سنگ زمرد در دسته بریل قرار می گیرد. بریل به گروهی از سنگ ها می گویند که در ترکیب شیمیایی، سفتی، سختی، سیستم کریستالی، ضریب شکست و … شباهت زیادی به هم دارند. به طور کلی سنگ ها را در گروه هایی که خواص فیزیکی و شیمیایی مشابهی دارند دسته بندی می کنند. گروه بریل شامل سنگ هایی مانند زمرد، آکوامارین، هلیدور، مورگانیت و … می باشد. ارزشمند ترین سنگ در گروه بریل سنگ زمرد است.

نحوه تشخیص جواهر زمرد اصل

اکثر بلورهای زمرد دارای ناخالصی می باشند. دانشمندان به این ناخالصی ها نام Jardin یا باغچه داده اند. ناخالصی هایی که در بلورهای زمرد وجود دارد شامل سنگ های میهمان، مایعات، حباب های گاز، ترک های داخلی و … می باشند. شفاف بودن یا مات بودن زمرد ارتباط مستقیمی با میزان ناخالصی های موجود در آن دارد. به طوری که هرچقدر مقدار ناخالصی کمتر باشد رنگ سبز زمرد شفاف تر، و هرقدر ناخالصی ها بیشتر باشند رنگ زمرد به سمت سبز تیره می رود.

با این حال بسیار کم پیش می آید که زمردی دارای ناخالصی نباشد و رنگ شفاف و خالصی داشته باشد. البته وجود این ناخالصی ها در زمرد یک عیب محسوب نمی شود. با استفاده از این ناخالصی ها است که می توان تشخیص داد چه زمردی اصل و چه زمری مصنوعی و بدلی است. نحوه تشخیص به این صورت است که سنگی که شباهت زیادی به زمرد دارد را مورد آزمایش قرار می دهند و اگر ناخالصی های مخصوص سنگ های زمرد در آن یافت شود، آن سنگ زمرد است و اگر یافت نشود، بدلی می باشد.

جواهر زمرد مصنوعی

زمرد

هرگاه ساختار و ترکیبات کانی ها توسط شیمی‌دان ها مشخص شده، با توجه به نوع شکل گیری، آن ها را به صورت صنعتی هم ساخته اند. این همان علم کیمیاگری است که سنگ را کیمیا می‌کنند. اما هنوز هم سنگی که به دست خالق طبیعت و در گذر زمان شکل می‌گیرد، قدمت بسیار طولانی‌تری داشته و با ارزشمند تر از نوع صنعتی آن است. 


نگین های مصنوعی گاهی بسیار مشابه سنگ های طبیعی بوده که تشخیص آن ها را سخت می‌کند. روش های اصلی تشخیص سنگ موارد زیر است:

نگین با درجه خلوص رنگی بسیار بالا که شبیه شیشه است، نگین صنعتی می‌باشد.

انتقال بیشتر نور ماورابنفش در سنگ های مصنوعی بیشتر است.

نگین های صنعتی بسیار ارزانتر از نگین های طبیعی هستند. 

 جنس رکاب سنگ های اصل و قیمتی، یا از طلا است و یا از نقره.

بهسازی جواهر زمرد چگونه است؟

به علت فشار زیاد هنگام تشکیل زمرد در زمین و شرایط سخت استخراج ممکن است زمرد طبیعی دارای شکستگی ها و ترکهای فراوانی باشد که بهمین دلیل از گذشته تا کنون جهت پوشاندن ترکها آن را در مایعی شبیه روغن مخصوصی قرار داده و زمرد را بهسازی می کنند.

روغن زدن زمرد یک فرایند جهانی است و حدودا ۹۰ درصد زمرد های موجود در بازار روغن خورده اند اما باید توجه داشته باشید کریستال زمرد ما باید دارای شکستگی های رسیده به سطح باشند تا بتوان روغن را به آن وارد کرد. وقتی زمرد راف از معدن استخراج میشود آن را درون بشکه های روغن می اندازند و این روغن موجب روانی و تسهیل در فرایند تراش آن میشود.

رنگ جواهر زمرد

زمرد

رنگ اصلی زمرد سبز است. گاهی به سبز آبی، و سبز زرد نیز می گراید. این رنگ سبز را وجود فلز کروم (cr) در زمرد ایجاد می کند. البته فلز وانادیوم (v) نیز می تواند رنگ سبز ایجاد کند اما آن دسته از سنگ هایی که رنگ سبز خود را از فلز وانادیوم گرفته اند زمرد محسوب نمی شوند و به آن ها بریل های سبز می گویند و این نیز یک نمونه دیگر از راه های تشخیص زمرد اصل است.

همانطور که گفته شد رنگ زمرد می تواند بر اساس مقدار ناخالصی موجود در آن شفاف و یا تیره باشد. اما این به آن معنا نیست که اگر زمرد شفاف تر باشد با ارزش تر است. بلکه دقیقا برعکس! زمردهایی که رنگ سبز متوسط و سبز متمایل به تیره دارند از ارزش بالاتری برخوردار می باشند. همچنین خالص بودن رنگ سبز به ارزش زمرد می افزاید به طوری که زمرد های سبز آبی و سبز زرد ارزش کمتری نسبت به زمردهای سبز خالص دارند.

قیمت جواهر زمرد چقدر است؟

مانند دیگر سنگ های قیمتی ، قیمت زمرد بسته به رنگ آن، میزان شفافیتش، مقدار ناخالصی هایی که دارد و البته وزنش می تواند متغیر باشد. زمردهایی که رنگ سبز روشن یا سبز متمایل به آبی و زرد دارند از قیمت کمتری برخوردارند. اما آن زمردهایی که رنگ سبز خالص و سبز تیره دارند و با کیفیت می باشند در قیمت های بالاتری به فروش می رسند. قیمت هر قیراط این سنگ ها تا 50000 دلار هم می رسد.

زمردهای سنتز شده

از دهه 1950 میلادی تولید زمردهای مصنوعی در آزمایشگاه ها آغاز شد و تا امروز نیز ادامه دارد. این نگین های مصنوعی زمرد که به آن ها سنتز شده نیز می گویند با کیفیتی مطلوب و قیمتی مناسب وارد بازار شده است. همین مساله موجب شده کار تشخیص زمرد اصل از مصنوعی مشکل شود. راه تشخیص این دو از هم تاباندن اشعه فرابنفش به آن هاست. زمردهای مصنوعی شفاف تر هستند و اشعه ماورای بنفش را خیلی بهتر از زمردهای طبیعی عبور می دهند.

انواع جواهر زمرد چیست ؟

زمرد

دلیل اصلی شکل گیری بیشتر سنگهای قیمتی، مواد مذاب درون زمین و گرمای بیش از حد آن است که باعث تغیرات درونی همه اشیا می‌شود و رنگ های متنوع سنگ ها نیز، به دلیل وجود عناصر در سطح و گوشته زمین است.

زمرد پنجشیر

پنجشیر دره‌ای در کشور افغانستان است. این دره بزرگترین و قدیمی ‌ترین معدن زمرد جهان بوده که در دنیا با نام مکان آن مشهور شده است. زمرد های این منطقه دارای تنوع بالا و اندازه های بزرگ هستند به طوری که بزرگترین زمرد های جهان متعلق به این دره است. رنگ این زمرد ها در برخی موارد سبز پر رنگ است. زمرد هر چه خلوص رنگی آن بیشتر و کریستال آن شفاف تر باشد، گران بها تر است.
در معدن بریلیوم پنجشیر، کریستال های سبز رنگ درشتی هم یافت می شود که زمرد نیستند و از آنها در ساخت ظروف استفاده می کنند. 

زمرد سیبری

همانطور که می‌دانید سیبری منطقه ای بسیار سرد می‌باشد. و همانطور که می دانید سنگ ها ابتدا به صورت داغ هستند و اگر سریع تر سرد شوند کریستال‌های شفافی تشکیل می‌دهند. به همین دلیل زمرد های سیبری بسیار شفاف هستند و گاهی رنگ آن ها به سبز‌آبی هم نزدیک می‌شود.

زمرد کلمبیا

زمردهای کلمبیا در کوهستان های کشور کلمبیا در قاره آفریقا یافت می‌شود. این زمردها کوچک هستند اما خلوص بالای رنگی دارند. کشف آن نسبت به زمردهای پنجشیر سخت تر است. زمرد این کشور اغلب توسط شرکت های اروپایی استخراج می‌شود و در اروپا تراش خورده و به سایر نقاط جهان صادر می‌شود به همین دلیل قیمت بالایی دارد.

زمرد زامبیا

زمرد هر چه دیرتر خنک شود و کمتر در معرض نور باشد، کریستال های خش دار و غیر شفافی تولید می‌کند که زمردهای زامبیا از این دست هستند. به همین دلیل قیمت کمتری نسبت به زمردهای دیگر دارند.

زمرد بایرون

بایرون نام یک منطقه در استرالیا می باشد که شخصی اولین بار پودر زمرد و سنگ های بیریل بی رنگ یا کمرنگ را بهسازی کرد. در این حالت آن ها را حرارت داد و با  فرآیند هیدروتکرمال (ایجاد انوار ماورا بنفش) و ترکیبات واندیوم، از آن نگین های جدیدی ساخت.


زمردهای مصنوعی Biron از نظر رنگ از سبز تا سبز مایل به آبی متفاوت است. این زمرد ها با وجود اینکه صددرصد طبیعی نیستند اما ماده اولیه آن ها یکی بوده و طرفدارن خاص خود را دارند.

روش‌های تشخیص زمرد اصل چیست؟

برای اینکه در همان زمان خرید بتوانید زمرد مصنوعی را از زمرد طبیعی تشخیص دهید، باید به مجموعه‌ای از نشانه‌ها توجه کنید. در زیر برایتان توضیح داده‌ایم:

۱. شکاف‌ها و ترک‌های سنگ

اول از همه باید بدانید که زمرد مصنوعی بسیار یکدست و تمیز و شفاف دیده می‌شود و ترک و خلل و فرج کمی در سطح آن مشاهده می‌شود. این در حالیست که زمرد طبیعی خلل و فرج زیادی دارد که با چشم عادی هم قابل تشخیص هستند.

 

۲. رنگ زمرد

زمرد اصل طیف‌های مختلفی از رنگ سبز را پوشش می‌دهد و از سبز کمرنگ تا سبز تیره را شامل می‌شود. زمرد بدل نیز سبز است اما برخی از آنها رنگ‌های اضافی دیگری در خود دارند که سبز نیست و بیشتر به زردی می‌زند. اگر هنگام خرید جواهر زمرد متوجه وجود سایه‌ی رنگی دیگر در آن شدید حواستان را جمع کنید زیرا ممکن است سنگی غیر از زمرد را به عنوان زمرد اصل و طبیعی به شما بفروشند.

۳. تراش سنگ

هنگام خرید جواهر با سنگ زمرد به تراش‌های سنگ توجه کنید. زمرد واقعی نسبتا سخت است و لبه‌های تراشیدگی‌های آن نباید هیچ نشانه‌ای از ساییدگی داشته باشد. اگر لبه‌ها نرم و شکننده باشند احتمالا زمرد تقلبی است.

۴. بازتاب نوری زمرد

برخی از سنگ‌های زمرد مصنوعی را می‌توان با تاباندن نور فرابنفش تشخیص داد. به این صورت که با تابش این اشعه، سنگ زمرد مصنوعی بازتاب نوری قرمزرنگ دارد. البته این روش تشخیص چندان قابل اعتماد نیست زیرا برخی از زمردهای طبیعی هم در برخی شرایط بازتاب نوری قرمز از خود نشان می‌دهند.

یا می‌توانید برای اطمینان از اصل یا بدل بودن زمرد، آن را زیر نور بگیرید. زمرد واقعی هیچ نوع فلاش رنگی از خود بازتاب نخواهد داد. زمرد طبیعی فلاش‌های اندکی بازتاب می‌دهد که اصطلاحا آتش نامیده می‌شوند. اما زمرد بدلی همچون رنگین‌کمان نور می‌تاباند و به این ترتیب می‌توانید غیر اصل بودن آن را تشخیص دهید.

۵. کیفیت سنگ زمرد

برعکس زمرد اصل، سنگ‌های تقلبی و بدلی به این خاطر که در آزمایشگاه ساخته می‌شوند بسیار عالی و یکدست دیده می‌شوند. از همین ویژگی آنها می‌توانید تقلبی بودن گوهر را تشخیص دهید.

زمرد

زمرد ترکیبی چیست؟

برخی از سازندگان طلا و جواهر برای اینکه سنگ قیمتی را بزرگ‌تر از آنچه واقعا هست نشان دهند، به سنگ اصل و طبیعی، یک یا چند لایه پلاستیک یا شیشه اضافه می‌کنند. این مواد اغلب با رنگی غنی‌تر و فشرده‌تر از رنگ سنگ اصلی رنگ می‌شوند و از این‌رو جذاب‌تر و درخشان‌تر به نظر می‌رسند.

برای تشخیص سنگ‌های چند لایه فقط کافیست از کنار به آن نگاه کنید. اگر متوجه وجود لایه‌ها شدید، مطمئن شوید که این گوهر ناخالصی دارد.

 

معادن استخراج جواهر زمرد کجاست؟

یکی از دلایل اصلی با ارزش بودن زمرد کمیاب بودن آن است. معادن معدودی در جهان وجود دارند که می توان از آن ها به استخراج سنگ زمرد پرداخت. در ادامه به معرفی مهم ترین این معادن می پردازیم.

زمرد

کلمبیا.

مهم ترین معادن زمرد در جهان در کشور کلمبیا قرار دارند. با ارزش ترین سنگ های زمرد که به رنگ سبز و سبز سیر می باشند را از معادن این کشور استخراج می کنند. البته این به آن معنا نیست که هر سنگ زمردی که از کلمبیا استخراج شود ارزش بیشتری دارد چرا که این امر به مواردی همچون رنگ زمرد، ناخالصی ها و … ارتباط دارد. مهم ترین معادن در کلمبیا معادن موزو می باشند. یکی دیگر از معادن مهم این کشور نیز معدن زمرد شیوور است.

زامبیا.

معادن استخراج زمرد در کشور زامبیا نیز وجود دارند. این کشور به تازگی به جمع کشورهای مهم در استخراج زمرد اضافه شده است. زمردهای معادن زامبیا دارای کیفیت بالایی می باشند و در جهان شناخته شده هستند.

افغانستان.

زمردهایی که از معادن افغانستان استخراج می کنند به طور فوق العاده ای تمیز و بدون ترک است و رنگی شفاف دارد. زمردهای معادن افغانستان عموما اندازه کوچکی دارند اما دارای کیفیت بسیار بالایی می باشند. این معادن در کوه های دره پنجشیر و کوه های هندوکش وجود دارند.

برزیل.

بلورهای زمرد استخراج شده در معادن برزیل نسبت به معادن کلمبیا رنگ روشن تری دارند و معمولا سبز مایل به آبی و سبز مایل به زرد می باشند. همچنین این زمردها از ناخالصی های کمتری برخوردارند. و به همین دلایل ارزش آن ها از زمردهای استخراج شده در کلمبیا کمتر می باشد. معادن استخراج زمرد برزیل در مناطق باهویا، گویاس و میناس جراس واقع شده اند.

دیگر کشورها.

علاوه بر کشورهایی که نام برده شد معادن زمرد در کشورهای دیگری نیز وجود دارند اما به نسبت معادن کشورهای بالا دارای زمردهای با کیفیت و اصیل نمی باشند و به همین دلیل کم اهمیت ترند. در کشورهایی مانند روسیه، زیمبابوه، تانزانیا، هند، پاکستان، آفریقای جنوبی، استرالیا و آمریکا نیز معادن استخراج زمرد موجود می باشد.

معادن زمرد عهد باستان.

شاید بتوان گفت اولین معادن زمرد در جهان متعلق به مصر باستان بوده است. نام این معادن که در شرق آسوان در کشور مصر قرار داشتند، کلئوپاترا بود. در حال حاضر این معادن صرفا از نظر تاریخی ارزشمند هستند.

زمرد

کاربرد جواهر زمرد در ساخت جواهرات

سنگ زمرد در تزئین جواهرات بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یکی از سنگ‌های قیمتی بسیار محبوب است. این سنگ در بسیاری از کشورها، به عنوان سنگ مورد علاقه جهت تزئین جواهرات استفاده می‌شود. سنگ زمرد با رنگ سبز درخشان و شفافیت بالا، در تزئین انگشترها، گوشواره‌ها، دستبندها و دیگر جواهرات استفاده می‌شود.

شما می‌توان بهترین جواهرات ساخته شده با نگین زمرد اعم از انگشتر زمرد مردانه ، انگشتر زمرد زنانه ، گردنبند زمرد زنانه ، گردنبند زمرد مردانه ،  گوشواره و … را با متنوع ترین محصولات از گالری مشاهیر خریداری نمایید.

سنگ هایی که به سنگ زمرد شباهت دارند

تعداد کمی از سنگ های قیمتی طبیعی با رنگ سبز و درخشندگی یک زمرد با کیفیت عالی رقابت می کنند. سنگ های قیمتی طبیعی شبیه به زمرد هستند برخی از “Tsavorite, Chrome diopside and Chrome Tourmaline” از نظر رنگ و آتش بیشتر به زمرد نزدیک می شوند. سایر سنگ های قیمتی سبز مانند پریدوت، یاقوت کبود، تورمالین (نه کروم)، گرین اسپینل و زیرکون سبز فاقد شدت و رنگ آمیزی زنده در زمردهای بسیار زیبا هستند. در آزمایشگاه، برای جداسازی سنگ های قیمتی طبیعی شبیه به زمرد، یک فرایند بسیار ساده انجام می شود که شامل اندازه گیری خواص نوری و فیزیکی است. مشاهده بصری غالباً همه آن چیزی است که برای تعیین اینکه یک جواهر سبز زمرد نیست، به دلیل رنگ منحصر به فرد و متمایز زمرد ضروری است.

اصطلاحات توصیفی گاهی قبل از نام یک سنگ جواهر مانند زمرد شرقی، که در واقع یاقوت سبز است، استفاده می شود. برچسب هایی مانند Tecla ، Vanadium ، Uralian ، Cape ، Prismatic ، Night و Oriental تنها چند نام هستند که از سنگ های قیمتی طبیعی و نیمه قیمتی به عنوان زمرد استفاده می کنند. اسامی گمراه کننده دیگر عبارتند از:

  1. زمرد آفریقایی”African Emerald” – فلوریت سبز”Green Fluorite”

  2. زمرد بوهمی”Bohemian Emerald” – فلوریت سبز “Green Fluorite”

  3. کیپ زمرد “Cape Emerald”

  4. کنگو زمرد”Congo Emerald” – دیوپتاز “Dioptase”

  5. زمردین “Emeraldine” – کلسدونی رنگ سبز”Chalcedony dyed green”

  6. زمرد “Emeraldite” – تورمالین سبز”Green Tourmaline”

  7. زمرد عصر “Evening Emerald ” – پریدوت” Peridot”

  8. زمرد هند “Indian Emerald ” – کوارتز یا کلسدونی رنگ سبز “Quartz or Chalcedony dyed green”

  9. لیتیا زمرد “Lithia Emerald” – هیدنایت ” Hiddenite”

  10. طلسم زمرد “Mascot Emerald” – زمرد دوبل “Emerald doublet”

  11. زمرد شب “Night Emerald “- پریدوت” Peridot”

  12. زمرد شرقی “Oriental Emerald” – یاقوت سبز”Green Sapphire”

  13. زمرد آفریقای جنوبی “South African Emerald” – فلوریت سبز “Green Fluorite”

  14. زمرد تراانسواال “Traansvaal Emerald” – فلوریت سبز”Green Fluorite”

  15. زمرد اورالیان”Uralian Emerald” – گارنت دمانتویید”Demantoid Garnet”

با توجه به اجزای موجود در زمرد، تمیز کردن این جواهرات در پاک کننده اولتراسونیک عاقلانه نیست. در عوض، با استفاده از آب گرم به آرامی با دست می توانید آن را تمیز کنید. اکثر زمردها معمولاً با پر کردن زمرد با روغن درمان می شوند تا شکاف ها پر شوند و از ترک خوردن یا شکستن ناخواسته جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید:

هر آنچه در خصوص جواهر الماس باید بدانید

گوهرسنگ چیست؟

انتهای پیام/


برچسب:

اخبار مرتبط


نظرات

نظردهی

دیدگاهی ثبت نشده نظر تو چیه؟

کامنتی برای این پست وجود ندارد

برترین مطالب

لیست قیمت