راز موفقیت تیم‌های کاری

به گزارش سایت اخبار طلا و جواهر گلدنیوز:«مردیت بلبین»، پژوهشگر بریتانیایی، با ابداع «آزمون بلبین»، چارچوبی دقیق برای شناسایی کارکردهای شخصیتی افراد در محیط تیمی ارائه داد. این مدل، نه تنها بر لزوم حضور افراد با سلیقه‌های متفاوت تأکید می‌کند، بلکه ۹ نقش کلیدی را ضروری می‌داند که در سه گروه تفکر، عمل و تعامل دسته‌بندی می‌شوند. هدف اصلی، ایجاد توازن است؛ چرا که یک تیم با اعضای همسو در تفکر، در حوزه‌هایی مانند برقراری ارتباط با ذی‌نفعان خارجی دچار ضعف می‌شود.

سه دسته اصلی نقش‌های تیمی در مدل بلبین

مدل بلبین ۹ نقش را برای عملکرد مؤثر تیم ضروری می‌داند که با هدف پوشش تمامی جنبه‌های یک پروژه، از ایده تا اجرا و ارتباطات، به سه دسته اصلی تفکیک می‌شوند:

۱. نقش‌های تفکرگرا (The Thinking Roles)

این گروه مسئول پردازش داده‌ها، استراتژی‌زنی و نوآوری هستند:

ارزیاب نظارت‌کننده (Monitor Evaluator):

فردی که با منطق محض و شواهد عینی تصمیم می‌گیرد و کاملاً بی‌طرف است. او در مواقع بحران، با تجزیه و تحلیل موشکافانه زوایای مختلف، راه‌حل‌های روشنگرانه ارائه می‌دهد.

متخصص (Specialist):

عضوی با دانش عمیق و تخصصی در یک حوزه مشخص که می‌تواند بینش‌های ارزشمندی ارائه دهد. متخصصان غالباً ترجیح می‌دهند در انزوا کار کنند، اما دانش خود را به افراد مشتاق یادگیری منتقل می‌سازند.

ایده‌پرداز (Plant):

این فرد خلاق و نوآور است و ایده‌های سنت‌شکنانه و راه‌حل‌های ناب ارائه می‌دهد. ایده‌پردازان معمولاً ترجیح می‌دهند تنها کار کنند، زیرا تمرکز خلاقانه آن‌ها برای رشد تیم حیاتی است.

۲. نقش‌های عملگرا (The Action Roles)

این نقش‌ها مسئول تبدیل ایده به واقعیت و هدایت فرآیند اجرا هستند:

شکل‌دهنده (Shaper):

فردی برونگرا، پویا و پیشرو که با انگیزه دادن به تیم و چالش با هنجارها، استراتژی‌های منحصربه‌فرد خلق می‌کند. حفظ روحیه مثبت تحت فشار، از ویژگی‌های کلیدی اوست و حضورش برای پیشبرد اهداف ضروری است.

مجری (Implementer):

این فرد کار سازماندهی را بر عهده دارد و ایده‌های ذهنی را به برنامه‌های عملیاتی ساختاریافته تبدیل می‌کند. مجریان خودساخته و متمرکز بر نیاز تیم هستند و در عین ترجیح روش‌های تثبیت‌شده، در صورت اثربخشی بهتر، انعطاف‌پذیر خواهند بود.

تمام‌کننده (Completer Finisher):

فردی کمال‌گرا و درون‌گرا که وظیفه اصلی‌اش اطمینان از دقت و کیفیت در مراحل کلیدی پروژه است. این نقش به ویژه در ضرب‌الاجل‌های سخت و بازرسی نهایی کارها ارزشمند است.

۳. نقش‌های مردم‌گرا (The People-Oriented Roles)

این گروه وظیفه ایجاد انسجام، تسهیل ارتباطات و برقراری ارتباط با محیط بیرون را بر عهده دارند:

هماهنگ‌کننده (Coordinator):

فردی بالغ با مهارت‌های بین فردی و ارتباطی عالی. برخلاف شکل‌دهنده که رویکرد دستوری دارد، هماهنگ‌کننده دموکراتیک عمل کرده و در شناسایی و به‌کارگیری استعدادهای اعضای تیم برای تحقق اهداف گروه استاد است.

تیم‌کار یا دیپلمات (Teamworker):

فردی آرام، برونگرا و شنونده‌ای خوب که در یکپارچه‌سازی و حل تعارضات بین فردی تبحر دارد. دیپلمات‌ها سازگار بوده و از اعضایی که احساس نادیده گرفته شدن می‌کنند، حمایت می‌کنند.

جست‌وجوگر منابع (Resource Investigator):

شخصیتی برونگرا و مثبت‌اندیش که در کشف فرصت‌های بیرونی تخصص دارد. او می‌تواند ایده‌ها را از داخل و خارج سازمان جذب کرده و با شبکه‌سازی فعال خود، زمینه مذاکرات و گسترش کسب‌وکار را فراهم آورد.

اهمیت توازن و انعطاف‌پذیری در ترکیب تیم

بررسی‌ها نشان داده است که یک فرد می‌تواند بیش از یک نقش را ایفا کند، بنابراین تشکیل یک تیم مؤثر با کمتر از ۹ نفر نیز امکان‌پذیر است، مشروط بر اینکه تمامی ۹ کارکرد پوشش داده شود. مدیران سازمان باید با توجه به ماهیت و اهداف پروژه، نسبت این نقش‌ها را متناسب‌سازی کنند؛ زیرا عدم تناسب نقش‌ها، اثربخشی تیم را به شدت کاهش خواهد داد.

انتهای پیام/