رکوردی تازه در زمین شناسی الماس

به گزارش سایت تخصصی اخبار طلا و جواهر گلدنیوز ؛ بر اساس گزارش موسسه گوهرشناسی آمریکا (GIA)، که بررسی این قطعه را زیر نظر دکتر سالی ایتون-ماگانا انجام داده، مرزی کاملاً شفاف و قابل مشاهده بین دو نیمه سنگ وجود دارد. ابعاد این نمونه یک در ۰.۶۳ در ۰.۵۷ اینچ ثبت شده است. تحلیل‌های اولیه نشان می‌دهد این الماس احتمالاً طی دو مرحله مجزا شکل گرفته است؛ فرآیندی که پیش‌تر در نمونه‌هایی به مراتب کوچک‌تر – عمدتاً کمتر از دو قیراط – مشاهده شده بود.

به باور کارشناسان، بخش صورتی سنگ در ابتدا بی‌رنگ بوده و بعدها تحت تأثیر تغییرشکل زمین‌شناسی، ساختار شبکه‌ای آن دچار خمیدگی دائمی شده و به رنگ صورتی در آمده است. در مقابل، بخش بی‌رنگ، دوره‌ای متأخرتر از رشد الماس را نمایندگی می‌کند. این سنگ در دسته‌بندی Type IIa قرار می‌گیرد؛ گروهی که به دلیل ساختار فوق‌العاده خالص و نیتروژن بسیار کم، بستر کاملی برای نمایش تضاد رنگی فراهم می‌کنند.

نقش ساختار بلوری در رنگ الماس

در اغلب الماس‌های صورتی، منشأ رنگ به ساختار تغییر‌یافته شبکه بلور مربوط است، نه به ناخالصی‌ها. فشارهای شدید در عمق زمین می‌تواند صفحات لغزشی را در شبکه ایجاد کند و در نتیجه، بخشی از سنگ به صورت نوارهای باریک صورتی یا لاملا درآید. اگر تغییرشکل بیش از حد باشد رنگ به قهوه‌ای می‌گراید و اگر کم باشد، بی‌رنگ باقی می‌ماند. همین ظرافت در ایجاد رنگ، ارزش علمی و تجاری این نمونه دو‌رنگ را برجسته‌تر می‌کند.

تشکیل و صعود الماس‌ها

به گزارش گلدنیوز ، الماس‌ها در اعماق بیش از ۱۰۰ مایلی گوشته شکل می‌گیرند و سپس با فوران سریع سنگ‌های کیمبرلیتی به سطح می‌رسند، فرآیندی که اجازه نمی‌دهد در مسیر به گرافیت تبدیل شوند. برخی نمونه‌های بزرگ و خالص، همچون این یافته جدید، تاریخچه زمین‌شناسی را به صورت مستقیم در ساختار خود ثبت می‌کنند. بخش‌هایی از این نمونه حتی ممکن است بازتابی از فعالیت‌های عمیق‌تر در منطقه انتقالی گوشته باشد.

نقش معدن کارووه و زمینه‌های زمین‌ساختی

معدن کارووه در منطقه‌ای روی پوسته قدیمی و پایدار قاره‌ای قرار دارد؛ شرایطی که بستر مناسبی برای بقای سنگ‌های بزرگ و غیرمعمول ایجاد می‌کند. این معدن طی سال‌های اخیر چندین نمونه کم‌نظیر تولید کرده، از جمله الماس ۲۴۸۸ قیراطی که در سال ۲۰۲۴ توجه جهانی را جلب کرد. سیستم‌های مدرن بازیابی در این معدن مانع خردشدن سنگ‌های بزرگ می‌شود و امکان مطالعه علمی نمونه‌های دست‌نخورده را فراهم می‌آورد.

مطالعات زمین‌ساختی نشان می‌دهد رخدادهای مرتبط با شکل‌گیری و تجزیه ابرقاره‌ها، از جمله ابرقاره باستانی نونا، می‌توانند شرایط مناسب برای ایجاد رنگ صورتی در الماس‌ها فراهم کنند. به باور برخی پژوهشگران، این سنگ جدید می‌تواند یک «شاخص زمانی» طبیعی از تغییرات اعماق گوشته باشد؛ چراکه مرز واضح میان دو نیمه آن، گذار ناگهانی در شرایط عمقی زمین را نشان می‌دهد، موضوعی که معمولاً تنها در مقیاس میکروسکوپی قابل مشاهده است.

اهمیت علمی و چالش‌های برش

این الماس برای محققان فرصتی نادر فراهم می‌کند تا طیف‌های نوری و ساختارهای دو نیمه صورتی و بی‌رنگ را در یک نمونه واحد مقایسه کنند. در مرحله برش، کارشناسان با انتخابی حساس روبه‌رو خواهند شد: حفظ مرز علمی میان دو نیمه یا تمرکز بر استخراج رنگ صورتی پررنگ برای بازارهای لوکس. پیش از هر تصمیم، نقشه‌برداری غیرمخرب از ساختار داخلی انجام خواهد شد تا از هرگونه آسیب احتمالی جلوگیری شود.

جمع‌بندی

کشف این الماس ۳۷.۴ قیراطی دو‌رنگ، نه‌تنها مجموعه کارووه را بار دیگر در کانون توجه صنعت جواهر قرار داده، بلکه فرصتی بی‌سابقه برای بررسی روندهای زمین‌شناختی اعماق زمین فراهم کرده است. این نمونه می‌تواند به فهم دقیق‌تر مراکز نقص، تاریخچه تغییر شکل گوشته و نقش فرایندهای زمین‌ساختی در ایجاد رنگ‌های نادر الماس کمک کند؛ دانشی که سال‌هاست پژوهشگران در پی آن هستند.