بوی گلاب و زرِ ناب؛ گشتی در بازار طلای‌ کاشان

حد فاصل چهار راه آیت الله کاشانی به سمت خیابان کمال الملک، ورودی بازار قدیمی کاشان دل هر عابری را مدهوشِ عطر ادویه ها و عرقیجات سنتی شهر می کند.

حجره های عطاری را که رد کنی، به بازار زرگران می رسی. دکان های زرگری در بافت محلی و قدیمیِ کاشان جا خوش کرده اند و شاید بیش از سه یا چهار مغازه طلا فروشی در خیابان های این شهر پیدا نکنید.

ایرج نصرالهی خاطرات سال های دور را مرور می کند؛ زمانی که محصل بود و صدای کوبش چکش مس‌گران را در هر آمد و شد از خانه به مدرسه و بالعکس به یاد دارد. امروز اما از آن دکان ها که در همسایگی هم، گوش فلک را کَر می کردند، یکی دو حجره باقی مانده.

او که حالا به عنوان رئیس اتحادیه طلا و جواهر کاشان فعال است، تاکید دارد که این مشاغل و صنوفِ سنتی در حال از بین رفتن هستند و در این بین حدود 115 دکان زرگری در بازار طلای کاشان به کسب و کار مشغول‌ اند.

از دورانی سخن می گوید که سرویس های5 گل و 7 گل با مرواریدهای بحرینی در صنف طلای کاشان تولید می شد؛ تولیداتی که مختصِ همین شهر است و امروز در قالب چند کارگاه کوچک خلاصه شده.

کاشان پذیرای طلای تهران و اصفهان

او سطحِ کمی تولیدات طلا در کاشان را خوب توصیف نمی کند: «کاشان به دو کلان شهر تهران و اصفهان نزدیک است و لذا بیشتر کارها به صورت حمل کیفی، از این دو شهر وارد کاشان می شود.»

از طرفی این تولیدات از نظر قیمت تمام شده و سبک و سیاق و مدل بندی، منظورِ نظر ویترین دارانِ کاشانی است. در چنین شرایطی ابزار و ماشین آلات به روز در دو سه تولیدیِ مختصرِ این شهر به کار نمی آید.

نصرالهی می گوید: «تولیدات در کاشان در سطح مبتدی است و در این بین چند کارگاه کوچک، النگوهای ساختِ دست را به صورت سفارش گیری از مشتریان تولید می کنند.»

او که سابق بر این حرفه مخراج کاری را در تهران انجام می داد، به تهیه ابزارهای این فن از شهرهای قم، تهران یا اصفهان اشاره می کند و می گوید: «نفراتِ فعال در کارگاه های طلاسازی کاشان اندک هستند و لذا توزیعِ ادوات مخراج کاری برای ابزار فروشانِ این استان به صرفه نیست.»

نصرالهی همچنین سطح سرمایه گذاری و بازاریابی در صنف تولیدکنندگان زیورآلات را در کاشان مثبت ارزیابی نمی کند: «بازار طلا و جواهر خراب است و همین امر مزید بر علتِ ناتوانی زرگرانِ کاشانی است.»

توریست ها ، مشتریان طلای سنتی کاشان

رویکرد تولید در این شهر قدیمی و سنتی بوده است؛ حال آنکه بازار به دنبال طرح و ایده های نوین است. مصنوعاتِ تولیدی در این شهر مشتریانِ خاص خود را دارد. "توریست ها" مخاطبانِ هدفی هستند که به گفته رئیس اتحادیه طلا و جواهر کاشان، ساخته های سنتیِ کاشان را خریداری می کنند: «تولیداتی با سنگ های زینتی نظیر عقیق به فروش می رسد که ما بینِ آن زنجیر یا مفتول کار می شود و بدین ترتیب سرویس های سبک و فانتزی ساخته می شود.»

نصرالهی می گوید: «به ندرت مغازه هایی در بازار طلا فروشان پیدا می شود که کار تعمیر و ساخت را انجام می دهند. تولیدات شان سفارشی است و رویکرد انبوه ندارند.»

تقلب در طلای دست دوم

رئیس اتحادیه طلا و جواهر کاشان معتقد است قانون مالیات بر ارزش افزوده بر صنف طلا بسیار ضربه زد و باعثِ رونقِ دست دوم فروشی شد. طلای کار کرده در سایت ها و صفحات مجازی تبلیغ شده و به فروش می رسد. در این بین تقلب هم اتفاق می افتد. دیگر آنکه خرید مصنوعاتِ کار کرده مشکلات بهداشتی دارد.

نصرالهی کاهش قدرت خرید مردم را هم به لیست چالش های صنف اضافه می کند و دلیلی برای گرایش مردم به خریدِ طلای بدون اجرت می داند: «از زمانی که دست دوم فروشی رواج یافته، تولید را به طور کلی از بین برده است؛ نه تنها در کاشان بلکه تولیدگرانِ تهرانی و اصفهانی هم از این مسئله لطمات بسیاری دیده اند.»

مورد بعدی فروش مجازی طلا و سکه است که به زعم آقای نصرالهی کیفیتی نا مشخص دارند و عیار سنجی برای آن ممکن نیست. همچنین در صورت ایراد و مشکل در طلایی که به صورت مجازی فروخته می شود، کسی پاسخگو نیست.

کولیه کاشان

از او درباره تولید جواهر الماس نشان یا ساخته شده با سنگ های قیمتی در کاشان می پرسیم: «تولیدی های کاشان بسیار از سنگ الماس استفاده می کنند؛ ساخته هایی هم در قدیم به کار می رفت که عیاری نسبتا پایین داشت که در بین کاشی‌ها به کولیه معروف است. در حال حاضر طلاسازان از تراش های متنوعِ برلیان استفاده می کنند ولی به دلیل کاهش قدرت خرید مشتریان، گرایش به سمت استفاده از سنگ های اتمی فزونی گرفته. مبدأ این سنگ های زینتی تایلند، ایتالیا، بلژیک، سوئیس و حتی امریکاست.»

نصرالهی در تکمله گفتگو با خبرنگار "گلدنیوز"، معضلِ طلافروشیِ مجازی را تهدیدی برای این صنف در کل کشور معرفی می کند که بر تخلفاتی نظیر طلای کم عیار و آب شده دامن می زند.

او این نکته را هم گوشزد می کند که ادامه چنین روندی، به جیب مردم ضرر می رساند و قانون هم پیگیرِ پرونده متخلفان نیست.

انتهای پیام/

اخبار اتحادیه طلاوجواهر و تشکل های صنفی فعال در صنعت طلاوجواهر ایران را میتوانید از سایت بازار طلا گلدنیوز دنبال کنید.