صنعت طلاوجواهر، زمینه ساز ورود دانش بنیان ها

این ششمین سالی است که در شعارسال کلیدواژه تولید توسط رهبر معظم انقلاب تکرار می شود. سال 1401 اما تولید با دو قید دانش بنیان و اشتغال آفرین توسط ایشان به عنوان شعار سال انتخاب شد.

پرسش اصلی در این یادداشت این است که صنعت طلاوجواهر تا چه میزان می تواند در تحقق این شعار کلیدی نقش آفرین باشد؟ صنعت طلاوجواهر به چه میزان اشتغال آفرین است و چقدر ظرفیت ورود به عرصه دانش بنیان ها را دارد؟

اگر نگاهی به سهم ایران در گردش 1000 میلیارد دلاری طلاوجواهر در دنیا داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که این سهم ناچیز هیچ هماهنگی با ظرفیت های بالای ایران در تولید و صادرات طلاوجواهر ندارد.

تنها هفت کشور در دنیا (ایتالیا، کره جنوبی، ترکیه، هند، تایلند، هنگ کنگ و ایران) قابلیت تولید انبوه و صادرات طلا را دارند که ایران نیز یکی از این کشورها است. اما چرا ایران به عنوان یکی از 7 کشور دارای ظرفیت برای تولید طلاوجواهر تنها 5.6 میلیون دلار در سال 1400 صادرات مصنوعات طلا داشته است؟!

تحریم یا نگاه تجملی؟

ساده ترین پاسخ این می تواند باشد که شرایط تحریمی ایران در سال های گذشته مانع بزرگ صادرات طلاوجواهر از کشور بوده است. آری موانع تحریمی که صادرکنندگان ایرانی در خارج و چه بسا در داخل کشور با آن مواجه بوده اند، یکی از علت ها بوده است. اما یفینا تحریم علت اصلی عدم توسعه صنعت طلاوجواهر ایران نیست.

به نظر نگارنده مهمترین علت رشد نکردن تولید طلاوجواهر در کشور و به تبع آن صادرات مصنوعات طلا، عدم شناخت کافی مدیران و حکمرانان کشور از ظرفیت های بالای این صنعت برای ایجاد اشتغال پایدار و سریع می باشد.

متاسفانه هنوز هم نگاه تعداد زیادی از مسئولان به صنعت طلاوجواهر نگاهی لوکس و حاشیه ای است. با همین نوع نگاه است که مثلا به بهانه ارزبر بودن در شرایط تحریم، واردات سنگ راف به کشور به عنوان یک کالای لوکس ممنوع است!

به گفته مدیر طرح توسعه گوهرسنگ کشور، یکی از مشکلات عمده در بحث گوهر سنگ ها این است که گوهر سنگ ها در گروه چهار کالایی که به گروه کالاهای تجملاتی مرسوم بوده دیده شده است.

در کدام یک از شش کشور یاد شده به صنعتی که ظرفیت ایجاد 100 هزار شغل پایدار در سال را دارد، صنعت تجملی گفته می شود؟!! (با تولید سالانه 500 تن مصنوع طلا در افق 1404، میتوان هر سال 100 هزار شغل پایدار ایجاد کرد)

نیروی انسانی جوان، خلاق و با انگیزه در کنار کارآفرینان و سرمایه گذاران کار بلد میتوانند در یک برنامه 5ساله، سهم یک درصدی از بازارجهانی طلاو سهم دو درصدی از بازار جهانی گوهرسنگ ها را نصیب ایران کنند.

دانش بنیان ها در عرصه ی طلا

در خصوص تولیدات دانش بنیان در صنعت طلاوجواهر تنها بیان یک نکته کافی است. تولید طلاوجواهر نیازمند ماشین آلات و ابزارهایی است که ورود شرکت های دانش بنیان به تولید قطعات مورد نیاز این ماشین آلات (مخصوصا قطعات الکترونیکی) می تواند زمینه ساز اشتغال و ارزآوری بالایی برای کشور باشد.

خوشبختانه ورود شرکت های دانش بنیان ایرانی به تولید این ماشین آلات (حتی پرینترهای سه بعدی) نشان از توانایی و دانش بالای جوانان این مرز بوم دارد.

اگر موتور محرک تولید مصنوعات طلاوجواهر در کشور روشن شود، از یک طرف ظرفیت ایجاد سالانه 100 هزار شغل مستقیم وجود دارد و از طرفی با ورود شرکت های دانش بنیان به عرصه تولید ماشین آلات طلاسازی، ظرفیت خوبی برای اشتغال نخبگان در این بخش فراهم خواهد شد.

در پایان به جرات می توان گفت که صنعت طلاوجواهر هم اشتغال آفرین است و هم زمینه ساز ورود شرکت های دانش بنیان.

پایان.