دغدغه های یک تولید کننده

چشم انتظار حمایت‌قانونی دولت

42 سال از عمر خود را صرف تولید طلا و جواهر کرده است. این حرفه را از پدر فرا گرفته و در این سال ها تلاش کرده است کارهای دست ساز مثل النگو و هزاران مدل دیگر را با شمایلی نو و جدید به مردم عرضه کند. گپی با امیریان فعال باسابقه صنف طلاوجواهر زدیم که در ادامه می خوانید.

گلدنیوز: به عنوان یک تولید کننده طلا با چه مانعی در این حرفه رو به رو هستید؟

با افزایش قیمت ارز و بالا رفتن هزینه های زندگی، طلا از سبد خرید مردم حذف می شود و فقط ارقام مازادِ سبد معیشت خود را به خرید طلا اختصاص می دهند. در شرایط کنونی فشار اقتصادی بر مردم زیاد است و طبیعتا خرید طلا از سوی مردم کاهش پیدا می کند.

از طرفی قیمت مواد اولیه به شدت بالا رفته و برخی مواد به هیچ عنوان در دسترس نیست. برخی مواد اولیه‌ی این حرفه، فاسد شدنی است و از دیگر مواد اولیه برای پرینترها از جمله رزین ها  به سختی در دسترس است. امروز اگر یک جوان خواستار ورود به این حرفه باشد، اصلا برای او صرفه اقتصادی ندارد.

گلدنیوز: برای ورود به این حرفه چه مراحلی را باید طی کرد؟

ابتدا باید آموزش دید و در این رابطه کلاس های متعددی وجود دارد. برای خرید ماشین آلات هم اقلام مختلفی در بازار موجود است. اما در اختیار داشتن فضای کار، هزینه های بالایی می برد. مکان کارگاه باید سندی با قابلیتِ اخذ پروانه داشته باشد و این در کنارِ گران بودن مواد اولیه، این حرفه را دچار شرایطی خاص می کند.

گلدنیوز: شما رزین را ابزار اصلیِ کار با پرینترهای سه بعدی در این حرفه معرفی کردید؛ پیشتر این ماده اولیه چگونه تهیه می شد؟

نمایندگی ها قبلا رزین را ارائه می دادند. پرینترها در داخل هم تولید می شوند اما مواد اولیه‌ی کار با این تجهیزات، استاندارد نیست. مواد خارجی هم تاریخ مصرف 6 ماهه دارد که وقتی به ایران می رسد، 2 ماهی از تولید آن گذشته است. این مسائل را در شرایط کرونایی و تعطیلات در نظر بگیرید که ممکن است ماده اولیه رزینی فاسد شود. خاصه این روزها که کار تولیدی خوابیده و این مواد گاه تا چهار ماه در کارگاه های ما بلااستفاده می ماند و بعضا فاسد می شوند.

کارخانه های تولید تجهیزات و ماشین آلات خدمات پس از فروش خوبی ارائه نمی دهند و تولید کنندگان در این رابطه با مشکل مواجه‌اند. تحریم هم بهانه ای شده تا کارخانه های داخلی قطعات یدکی را در اختیار ما نگذارند و لذا امروز دو دستگاه ما از مدار خارج شده است.

گلدنیوز: در این بخش نهاد ناظر کجاست؟

اصولا این وظیفه بر عهده وزارت صمت است. شکایات کارخانه های تولیدی، گره ای نیست که با دست باز شود. رسیدگی به چنین پرونده هایی حتی با کمک وکیل، تا سه سال طول می کشد و در زمان حکم دادگاه، شاید دردی از تولید کننده دوا نکند.

گلدنیوز: یعنی اگر تجهیزاتِ طلاسازی مدتی مورد استفاده قرار نگیرند، از بین خواهند رفت؟

خیر ولی هموره تولیداتِ جدید با تکنولوژی های قوی تر، قبلی ها را از دور خارج می کند.

گلدنیوز: در این میان سطح کیفی تجهیزات رقیب ما، ترکیه چه تفاوتی با داخل کشور دارد؟

ترک ها امکاناتِ بیشتری نسبت به ما ندارند و در حوزه تولید، از آن ها جلوتریم و نمی توان گفت سازندگانِ ایرانی چیزی از ترک ها کمتر دارند. شاید ترکیه تا 7 سال گذشته نگاهی مدرن تر به مصنوعات داشته ولی امروزه اینگونه نیست و سازندگان ایرانی فعالیت خود را پیشرفت داده و نسبت به آن ها بهتر هستیم. از طرفی نمی توان گفت یک کشور از سایرین قوی تر است؛ همه در حوزه فعالیت خود قوی هستند ولی برخی نگاه هایی جدید تر به مصنوعات دارند.

گلدنیوز: آیا نگهداری از این تجهیزات و ماشین آلات، هزینه سربار برای تویدکنندگان طلا دارد؟

در گذشته ساخته های ایتالیا در حوزه حدیده، سال ها کار ما را راه می انداخت ولی نمونه‌ی ایرانی آن فقط چند ماه قابل استفاده است. تولیدکنندگان ماشین آلات ایران رشد یافته ولی جنبه عمومی پیدا نکرده است.

حمایت از تولید فقط با زبان میسر نیست. ما در شرایط کرونایی قرار داریم و مسئولان با وجود قول هایی که برای دیرکرد بیمه ها داده بودند اما همه ما را جریمه و به پرداخت نقد واداشتند. شرکت بیمه مدعی است دولت چنین سخنانی را برای خود می گوید و در نهایت، عایدی برای تولید کننده در کار نیست. بازار در شرایط کنونی در حال رکود است و نمی توان وام های میلیاردی برای خرید طلا دریافت کرد. این در حالی است که بهره بانکی برای یک کیلو طلا، 180 میلیون تومان در سال ز جیب تولید کننده کسر می کند.

در همین شرایط تولید کننده های ترکیه ای، تسهیلاتی با بهره دو درصد دریافت می کند و در نتیجه تولید کننده های ترک کار خود را با شرایط بهتری به مغازه دار ایرانی می فروشند و رغبت فروشندگان داخلی به سمت طلای ترکیه می رود.

یک مسئول قصد حمایت دارد ولی ابتدا باید مشکلات اقتصادی و بهره بانکی اصلاح شود. در این شرایط تولید به راه می افتد. مشکل عمده دیگر ناظر بر نیروی کار است و دانشگاه های ما مطابق با نیاز صنعت کار دانشجو تربیت نمی کنند. قانون کار ما هم نه برای کارگر و نه برای کارفرما قابل اجراست و حمایت نمی کند. ما در شریط کرونا نیاز داریم دولت هزینه چند ماهِ کارخانه را بپردازد. حمایت باید از این قسم باشد. برای فعال کردن یک کارگاه طلاسازی باید کیلومترها خارج از شهر در بیابانی به اسم شهرک صنعتی هزینه های سرسام آورِ زمین و برق و آب و... را بپردازیم. این در حالی است که سال ها جنگیده ایم تا یک شهرک صنعتی مختص طلا داخل تهران ایجاد شود. تولید طلا در خارج محدوده شهری به هیچ عنوان امن نیست. در این میان فقط بحث تولید نیست؛ خریداران ما نیازمندِ رجوع به کارخانه هستند و این رفت و آمدها خطرناک است.

گلدنیوز: تشکل ها برای رفع این مشکلات کمک کننده هستند؟

ما تشکلی در قالب اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایجاد کردیم و متاسفانه در این حوزه نیز مشکلاتی پدید آمد. هیئت مدیره قبلی تغییر کرد و اتحادیه قدرت خود را از دست داد. اجازه نمی دهند تشکل ها کاری از پیش برند.

از وقتی اتاق اصناف از بین رفت، اتحادیه ها پدید آمدند تا کار در مسیری صحیح تر حرکت کند ولی اتحادیه‌ی صنوف فقط قدر و اندازه ای محدود برای کار دارند. اتحادیه ما جنبه صادراتی ندارند و رابطی میان دولت و جوازداران کسب هستند. امروز صنعت طلا یک مشکل و سود بران از این صنعت مشکل دوم هستند. برخی سودهای نجومی می برند و این ها در مرکزیت صنف نیستند. در حالیکه اگر مرکز جدید طلا ایجاد کنید، مرکز بازار کنونی مخالفت خواهد کرد.

گلدنیوز: شما درباره ورود نیروی کار به مجموعه اشاره کردید. چگونه باید چشم اندازی برای آینده این صنعت متصور بود؟

این مسئله ذیل سند چشم انداز دولت قرار می گیرد و این در حالی است که چشم انداز 1400 محقق نشده است. در سند بعدی نیز اتفاقی نخواهد افتاد. وقتی درباره هر صنعتی سخن می گویید، هر شخصی مشکلات خود را باز گو می کند اما کسی که مشکلات را به صورت جامع می نگرد، کارشناسِ خبره ی این حوزه است.

گلدنیوز: مطلبه اصلی شما از کارشناسان چیست؟

بنده هیچ مطالبه ای ندارم. یکی از مدیران دولتی حرف خوبی می زد. معتقد بود هرکجا که تولید منتظر دولت باشد، این کار میسر نخواهد شد. دولت با درگیری و فشار و مشغله قادر به این کار نیست. اما ما در حوزه فردی مشکلات را احصا کرده ایم و بر اساس جنبه های کاری، مشکلات را رفع و هر کجا قادر به این کار نبودیم، مسئله را رها کردیم.

امروز باید واقعیت ها را خواستار شویم. اگر دولت توان پرداخت وام دو درصد داشت، این کار را می کرد ولی می تواند ثبت سفارش به کشور را باز کند.  این کمک ها قانونی است که همه بخش های تولید نیازمند چنین حمایت هایی هستند.