ماشین آلات در صنعت طلا ؛چالش ها و فرصت ها

آقای مهدی احسانی 25سال سابقه حضور در صنف تولیدکنندگان طلاوجواهرات را داراست.او به گلدنیوز می گوید این حرفه را با خرده کاری شروع کرده و کم کم کسب و کار تولید را در شیراز راه انداخته است. حرفه تولید زیورآلات طلا و جواهر در استان فارس، گستردگی دیگر شهرها نظیر اصفهان، تهران را ندارد و بنابراین آقای احسانی با همراهی پدرِ همسر خود –آقای جوانمردی- کار خود را آغاز کرده است. ابتدا تولید النگو را با دست و سپس با ورود ماشین آلات در صنعت طلا کار را با ماشین ادامه داده و سپس به تولید مدال هایی با اسامی فارسی و لاتین روی آورده است.

گلدنیوز: به 25سال پیش بازگردیم؛ روزهایی که تولید مصنوعات طلا را شخصا آغاز کردید. اولین قطعه ای را که ساختید به یاد دارید؟

آن روزها ماشین آلات در صنعت طلا به شیوه امروز نبود یادم هست برای تراش النگوی بسیار قدیمی کسی نمی توانست از ماشین آلات استفاده کند. دستگاهی را خریدم چون رشته تخصصی هنرستانم تراشکاری بود دستگاه را از نو پیاده کردم و مجدد ساختم. تولید النگوهای مفتولی چشمی را در شیراز آغاز کردم. همه تصور می کردند این کارها از اصفهان و تهران به شیراز آمده. کسب و کارم را توسعه دادم و کم کم دستگاه های جدید سی ان سی و ان سی را خریدم. این دستگاه ها قابلیتی دارد که هر کس هر نقش و نگاری را تصور کند، طراحی و روی النگو پیاده می کند.

گلدنیوز: قبل از این طراحی النگو را با دست پیاده می کردند؟

بله. این به 70 یا 80 سال پیش باز می گردد. دستگاه موجود نبود و کار با دست صورت می گرفت. زمانی که من وارد این حرفه شدم، دستگاه تراش موجود بود ولی به صورت دستی. یک الکتروموتور داشت که کار را در زاویه های مختلف تراش می داد و هر تراشکار بر اساس سبک خود کار می کرد. امروز هم بر اساس ذهنیتِ مشتری کار را انجام می دهیم.

گلدنیوز: آیا دستگاه های پیشرفته سی ان ی و ان سی ساخت داخل است و این تجهیزات را از کجا تهیه می کنید؟

این دستگاه ها شامل تولیدات داخل و خارجی است. موتور اکثر دستگاه ها تولید خارج کشورند و بر اساس درجه طبقه بندی می شوند. تکنیسین های ایرانی از استان های تهران و اصفهان دستگاه های سی ان سی چند محوره را مونتاژ کرده و از طریق سیستم کامپیوتری طراحی می کنند. برای تولید هر قطعه مثل النگو برنامه ای خاص به دستگاه داده و سی ان سی آن را اجرا می کند.

گلدنیوز: برای تهیه این دستگاه ها با چه چالشی رو به رو هستید؟

در حال حاضر تحریم هستیم و نمی توانیم دستگاه ها را از خارج وارد کنیم؛ لذا از ظرفیت های حداقلی، حداکثر استفاده را می بریم. در گذشته کارهای لوکس را از خارج وارد می شد ولی امروز همان را در ایران تولید می کنیم. دستگاه ریختگی کارهای حجمیِ سبک را به صورت پرینت سه بعدی در اختیار ما می گذارد. این دستگاه امروز در داخل کشور تولید می شود حتی دستگاه لیزر که تا چندی پیش از ایتالیا و چین خریداری می شد، امروز در کشورمان ساخته می شود.

گلدنیوز: دستگاه تولید داخل در مقایسه با نمونه خارجی از کیفیت قابل قبولی برخوردار است؟

تولید کنندگان تجهیزات ایرانی در برخی کارها موفق نیستند و در قسمی دیگر توفیق دارند. مثلا فقط کشور ایتالیاست که حرف اول را در دستگاه تراش زنجیر می زند. ما هر ساله از نمایشگاه ایتالیا البته قبل از کرونا دیدن می کردیم. آن ها کاملا بر اساس تکنولوژی روز دنیا پیش می روند و هر سال که می گذشت، شاهد تجهیزات به روز تری بودیم.

دستگاه ساختِ زنجیر، از چندین دستگاه تولید شده است. به نوعی یک ابردستگاه است و برای کار با آن بایستی دو ماه در کشور ایتالیا آموزش ببینیم.

گلدنیوز: با توجه به تحریم اگر دستگاه های تولید زنجیر با مشکلی رو به رو شود، تکلیف تولیدکننده ایرانی چیست؟

تکنیسین هایی که در خارج کشور آموزش می بینند در حد کارهای جزئی قادر به تعمیر دستگاه ها هستند ولی باید دید مدت گارانتی در قرار داد ذکر شده است یا خیر. در این صورت تکنیسین های کشور مبدأ باید بیایند و تجهیزات را راه اندازی کنند.

گلدنیوز: ماشین آلات دیگری هم هست که تولیدکنندگان ایرانی قادر به ساخت آن نباشند؟

طلاسازی حرفه ای است که به سانِ یک خمیر بازی فرم می گیرد. برخی قطعات تا جایی که می شود، با دست قابل شکل گیری است. اما کار با دست، کسری طلای بسیار دارد که در کار با ماشین، این کسری مجدد به دست می آید. در کل باید طلایی که کسر می آید تجمیع شده و دوباره وارد چرخه تولید گردد. در این صورت فرد یک هنرمند واقعی است؛ در غیر این صورت ورشکستگی درپی خواهد بود. ما آخر هر سال کسری طلا را جمع آوری کرده و در کوره های بزرگ آب و به طلا تبدیل می کنیم. در صورتی که این میزان جمع آوری نشده باشد، تولیدکننده رو به شکست خواهد رفت.

گلدنیوز: شما از چه ماشین آلاتی استفاده می کنید که تماما تولیدِ داخل باشد؟

برخی مهندسین در ایران موفق به تولیدِ نمونه ها خارجی شده اند و نیاز به واردات این ماشین آلات نیست. از طرفی برای واردات ارز از کشور خارج می شود و از دیگر سو تامین نیاز داخل با استفاده از توان مهنندسان ایرانی به صرفه تر خواهد بود ولی در داخل کشور هنوز نمی توان تجهیزات پیچیده را تولید کرد.

شخصا از ماشین آلات تولید ایران برای ساخت النگو استفاده می کنم. فقط چند دستگاه لیزر دارم که تولید خارج از کشور است.

گلدنیوز: در میان قطعات تولید شده در کارگاه شما، ترکیبات سنگ و طلا هم دیده می شود. چه شد که وارد این حوزه شدید؟

ما هر طور شده نیاز مشتریان را رفع می کنیم؛ به جز مواردی که ماشین آلات مورد استفاده را نداشته باشیم! در این میان مشتریان عموما بر اساس تبلیغات اینستاگرامی، طرح ها را برای ما ارسال می کنند و ما نیز بر اساس وزنِ دلخواه مشتری، نمونه ای را طراحی می کنیم و می سازیم.

گلدنیوز: بزرگ ترین چالش پیش رو شما چیست؟ اعم از تامین مواد اولیه یا دستیابی به ماشین آلات و فروش و...

ما به عنوان تولید کننده فاقد هر نوع حمایتی هستیم. وقتی به بانک مراجعه می کنیم، قول دریافت وام را می دهند ولی همچون یک فرد عادی و نه تولید کننده با ما برخورد می شود بانک از وام 18درصد سخن می گوید. ولی وقتی بخشی از وام را نزد خود نگه می دارد، در اصل سود 24درصدی سهمِ تولید کننده خواهد بود. بانک وثایق را به سرعت به اجرا می گذارد و پول خود را مطالبه می کند.

گلدنیوز: یعنی تسهیلات مالی برای تولیدگر قائل نمی شود؟

فردی که پول خود را در بانک سپرده گذاری کرده و سود می گیرد و یا یک شخص سرمایه دار، با ما که تولید کننده هستیم، هیچ فرقی ندارد. بخشی از مشکلات نیز ناظر بر مالیات است. در حال حاضر مالیات ارزش افزوده را از سال 89 برای بنده محاسبه کرده اند. حتی روی آن اعتراض گذاشته ام ولی کاری از پیش نرفت. مگر می شود بخشنامه اداره دارایی برای هر استان متفاوت باشد؟

ما سازنده هستیم و محصول را به مغازه دار می دهیم؛ به ازای آن طلای مستهلک می گیریم و اجرت ساخت خود را دریافت می کنیم. پس قرار نیست مالیات هم از ما و هم از مشتری در زمان خرید از مغازه دار گرفته شود! برای عرضه‌ی یک کالا که نباید چندین مرحله مالیات پرداخت!

با اعتراضات ما هم هیچ جوابی نرسیده است. اگر کار به همین منوال پیش رود ما باید درِ کسب و کار خود را تخته کنیم. در حال حاضر بحث رقابت در میان است. وقتی یک محصول گران تر از سایرین عرضه شود، مسلما فروش نمی رود. مردم هم از چندین مغازه استعلام می گیرند و جنس ارزان تر را می خرند. اما با وجود هزینه های بالای برق و آب و ... تولید صرفه ندارد.

سوددهی کمتر

در گذشته هر پلاک 50تومان برای ما صرفه داشت که در اصل نیم گرم برای ما سود می آورد ولی در حال حاضر قیمت طلا از 100 هزار تومان به بالاتر از یک میلیون تومان رسیده و تقریبا 11 برابر شده است. یعنی اجرت کار باید تا 600 هزار تومان فزونی گیرد. اما این رقم فقط 150 هزار تومان است. عرصه روز به روز تنگ تر و سوددهی کمتر می شود.

امروز دو ... گرم رادیوم تا 50 میلیون تومان خریداری می شود؛ پس تولید دیگر برای ما نمی صرفد. تولید هر پلاک 30 هزار تومان سود دارد؛ اما آیا سزاوار است باز هم مالیات پرداخت کنیم؟ ما زیر نظر اداره استاندارد، میراث فرهنگ، سازمان صمت و اتحادیه هستیم و همه می دانند حداقل 10 نیرو داریم؛ ولی اگر قرار بر ادامه روند مالیات ستانی باشد، ما هم مجبوریم درِ کسب و کار خود را ببندیم و نیروها را اخرج کنیم.

تولیدات بدون مجوز

ما زیر نظر همه ادارات فعالیت می کنیم اما عده ای در منزل تولید می کنند تا اداره دارایی متوجه نشود؛ خیلی ها از کارگاه هایی نظیر ما جنس می گیرند و در فضای مجازی می فروشند؛ یقینا این به ضرر ما تولیدکننده هاست؛ ولی مسئولان جلوی این ها را نمی گیرند و از طرفی به ما هم هیچ خدماتی ارائه نمی دهند.

کشورهای خارجی پس از وام دهی، یکسال زمان تنفس در نظر می گیرند و زمان بندی اقساط 10 سال به بالاست و این رویه موجب رونق کشورشان می شود. شخصا در موقعیتی هستم که کارگاهی 140 متری در اختیار دارم که اگر همین فضا را به 10 مغازه تبدیل کنم و اجاره دهم، سود بسیار بالاتری خواهد داشت.

بنده چند کارگاه را در شیراز راه اندازی کردم تا تولید طلا را در این شهر رونق دهم و عده بسیاری این صنعت را ادامه دهند؛ ولی وقتی حمایتی صورت نمی گیرد، یک به یک این کارگاه ها تعطیل می شود. تا همین یک هفته قبل، به خاطر کرونا تعطیل بودیم. هزینه ها را از کجا باید تامین کنیم؟ از طرفی دیگر چوب لای چرخ ما می گذارند و تصور می کنم اگر کار را تعطیل کنم، بهتر است.

گلدنیوز: در این میان حضور در نمایشگاه را چگونه ارزیابی می کنید؟

به طور کلی هرچه نمایشگاه برگزار شود، خوب است ولی در موقعیت کنونی و کرونا، هیچ یک از این نمایشگاه ها فایده ای ندارد. دولت باید ظرف یکماه واکسیناسیون را توسعه دهد و در این صورت، برگزری نمایشگاه ها عالی است چون معرفِ تولیدکننده هاست چون مشتریانِ ما نمی دانند برخی سبک ها تولید داخل کشور است.

انتهای پیام/