چالش‌‌‌هایی از جنس خلأ رگولاتوری
دریافت وام خرد از بانک‌‌‌ها و حتی تسهیلات از برخی پلتفرم‌‌‌ها به حدی پیچیده شده است که حالا افراد بدون داشتن پرونده اعتباری و گاه چک صیادی، قادر به دریافت وام و تسهیلات نیستند. در این میان برخی از صرافی‌‌‌های رمزارزی با وثیقه گرفتن دارایی دیجیتال کاربران و بدون در نظر گرفتن پرونده اعتباری‌‌‌شان، اقدام به ارائه خدمات تسهیلاتی به آنها میکنند. محمدمهدی شریعتمدار مدیرعامل یک شرکت پلتفرم وثیقه‌‌‌گذاری و تامین ضامن، در این باره می‌‌‌گوید: «وام‌‌‌دهی با وثیقه دیجیتال یا در واقع وثیقه‌‌‌گیری به منظور تسهیل فرآیند وام‌‌‌دهی در دنیا -هم برای وام‌‌‌های تجاری و هم وام‌‌‌های شخصی- بسیار رایج است. به‌ویژه در کشورهایی که فرآیند رشد تورمی بسیار زیادی دارند و موضوعات بسیاری باعث ایجاد تورم در آنها می‌‌‌شود. برای مثال در کشور ما امید به خرید مسکن در میان مردم به ۲۰۰ سال رسیده است؛ یعنی این امید به طول عمر یک فرد نمی‌‌‌رسد. بنابراین در چنین کشورهایی سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌های خرد که در فضای دیجیتال انجام می‌‌‌شود، بسیار کاربردی است. این نوع سرمایه‌‌‌گذاری سبب می‌‌‌شود تا آسیب تورم برای مردم کمتر شود؛ در نتیجه امید به خرید خودرو و مسکن بیشتر خواهد شد. از طرف دیگر، با این روش برای قشر ضعیف و کم‌‌‌درآمدتر هم امکان دریافت وام وجود خواهد داشت. بسیاری از افراد معمولا به‌‌‌دلیل نداشتن پرونده اعتباری، امکان دریافت هیچ‌گونه وامی از نظام بانکی را ندارند. حتی ممکن است برخی از افراد در گذشته وام گرفته باشند و سقف دریافت وام برایشان پر شده باشد یا بانک نخواهد این ریسک را بپذیرد که به شخصی که یک بار وام گرفته است، مجددا وام بدهد.»
او در ادامه می‌‌‌افزاید: «این شخص ممکن است یک وثیقه دیجیتال داشته باشد و در این صورت می‌تواند در نهایت به جای آنکه دارایی دیجیتالش را برای رفع یک نیاز روزمره بفروشد، از امکان دریافت یک وام بهره ببرد. این شخص اگر صندوق طلا یا رمزارز داشته باشد، به جای فروش آن از وثیقه‌‌‌گذاری و دریافت وام سریع استفاده می‌‌‌کند. مهم‌ترین مزیت این روش آن است که چون وثیقه نقدشونده است، فرآیند وام‌‌‌دهی خیلی سریع طی می‌‌‌شود. در این مسیر فرآیند‌‌‌های اعتبارسنجی و وثیقه‌‌‌گیری سخت -تضامین یا ضامن دوم- حذف می‌‌‌شود و فرد خیلی راحت می‌تواند وامش را دریافت کند.»
به طور کلی فعالان حوزه لندتک معتقدند که رمز‌‌‌ارزها کمک بزرگی به این حوزه و ارائه خدمات متنوع به افراد میکنند.
رمزارز به مثابه وثیقه نقدشونده
هر چند شرایط دریافت وام با وثیقه‌‌‌گذاری سرمایه دیجیتال ساده به نظر می‌‌‌رسد، با این همه برخی از صرافی‌‌‌های رمزارزی به دلیل نبود رگولاتوری و چالش‌‌‌های متعددی که در این مسیر وجود دارد، از ارائه چنین خدماتی اجتناب میکنند. با این حال آن دسته از صرافی‌‌‌هایی که با قبول دارایی دیجیتال به عنوان وثیقه به کاربران وام می‌‌‌دهند، در تلاشند تا با همکاری شرکت‌های واسطه، فرآیند اعطای وام را برای کاربران تسهیل کنند. از آنجا که امکان تامین ضامن توسط صرافی‌‌‌ها وجود ندارد، آنها ناچار به همکاری با شرکت‌های واسطه هستند که بتوانند با تامین ضامن، امکان دریافت وام را فراهم کنند. محمدمهدی شریعتمدار، درباره همکاری صرافی‌‌‌های رمزارزی با این شرکت‌های واسطه می‌‌‌گوید: «از آنجا که هر مجموعه‌‌‌ای نمی‌تواند در بانک‌‌‌ها، ضامن وام خرد شود، مجموعه‌‌‌‌‌‌هایی وجود دارند که به تامین ضامن برای اعطای وام در بانک‌‌‌ها کمک میکنند. ونسی یکی از همین مجموعه‌‌‌هاست که تضمین را از پلتفرم‌‌‌های رمزارزی یا بورسی می‌‌‌گیرد و در نهایت در بانک‌‌‌ها ضامن تامین می‌‌‌کند. ممکن است مجموعه ونسی در فرآیند تامین وام نیز کمک کند، اما فعالیت و هدف اصلی آن وثیقه‌‌‌گذاری است.»
او در ادامه درباره تاثیر نوسانات بازار رمزارز روی وثیقه دارایی دیجیتال کاربران می‌‌‌گوید: «رویکرد شرکت‌های واسطه و تامین ضامن مانند مجموعه ونسی، در این زمینه آن است که برای سنجش ریسک، یک سیستم در نظر می‌‌‌گیرند. این سیستم نسبت به قیمت بازار به قسمتی از وثیقه وام می‌‌‌دهد، نه کل میزان وثیقه. گاهی ممکن است این سیستم تنها به ۵۰درصد از وثیقه کاربر وام دهد. این سیستم در زمانی که بازار نزولی می‌‌‌شود، وثیقه کاربر را در صورتی که ارزش آن دارایی از یک حدی کمتر شود، نقد می‌‌‌کند.»
ایشان در خصوص چالش‌‌‌های پیش‌‌‌روی این مجموعه اظهار کرد: «البته ونسی برای ادامه فعالیت‌‌‌‌‌‌هایش در این زمینه چالش‌‌‌هایی دارد. با این همه تلاش ما این است که فعالیتمان را با قوانین موجود منطبق کنیم. البته عملیات اصلی مجموعه ونسی، دریافت تضامین است؛ یعنی تضمین را از مشتری می‌‌‌گیرد و در نهایت نزد نهاد مالی تضمین را ارائه می‌‌‌کند. با این همه در این مسیر این مجموعه از هر نقطه‌‌‌ای که این منابع را تامین می‌‌‌کند، اعم از اینکه مستقیم از یک صندوق بگیرد یا از بانک و بعد فرآیند وام‌‌‌دهی را انجام دهد، با چالش‌‌‌های مختلفی روبه‌‌‌روست؛ چرا که این عملیات نیاز به گواهینامه‌‌‌های قانونی دارد. بنابراین پیچیدگی‌‌‌های قانونی بسیاری در این مسیر وجود دارد. این روند در حوزه بورسی ساده‌‌‌تر است، چرا که قوانینی برای وثیقه‌‌‌گذاری دارایی‌‌‌های دیجیتال بورسی وجود دارد؛ اما در حوزه رمزارز وضعیت متفاوت بوده و در نتیجه پیچیدگی‌‌‌های بیشتری دارد و ممکن است مشکلاتی به‌‌‌وجود بیاید. با این حال ما تلاش کرده‌‌‌ایم که در بحث حقوقی و قانونی کار خودمان را مطابق با قوانین موجود پیش ببریم و سعی می‌‌‌کنیم از پیشنهادها و اصلاحاتی که در طول مسیر دریافت می‌‌‌کنیم، استفاده کنیم.»
یکی دیگر از بازیگران فعال در این زمینه صرافی آبان تتر است که اتفاقا به‌‌‌تازگی از محصول جدید خود یعنی آبان‌‌‌وام هم رونمایی کرده است. محصول آبان‌‌‌وام برای آن دسته از کاربرانی که سرمایه‌‌‌های با ارزش بالا در حساب خود نگهداری میکنند، ولی برنامه‌‌‌ای برای آن ندارند یا همچنین کاربرانی که قصد دارند با بلوکه کردن بخشی از سرمایه خود، وام بانکی دریافت کنند و از دردسرهای دریافت وام بانکی گریزانند، فرصت خوبی به حساب می‌‌‌آید. برای دریافت این وام نیازی به چک، سفته، قولنامه، گواهی کسر از حقوق، اجاره‌‌‌نامه، ضامن یا کارت پایان خدمت نیست و تنها ضمانت موردنیاز، مقدار ارز دیجیتالی است که بر اساس مبلغ وام درخواستی از کاربران دریافت می‌‌‌شود. در همین راستا علی دلبر، مدیر محصول آبان‌‌‌وام، در رویداد ارتباطات اکوسیستم‌ها، پلی به آینده، در مورد قابلیت‌‌‌ها و ویژگی‌‌‌های این محصول بیان کرد: «این محصول یک وام ریالی با تضمین رمزارز تا سقف میلیون تومانی است و تمام فرآیند اخذ این وام به صورت آنلاین است. هیچ پیش‌‌‌پرداختی وجود ندارد و کارمزد در این مرحله تحت عنوان هزینه عملیات یک ماه پس از پرداخت وام به صورت قسطی دریافت می‌‌‌شود.»
چندی پیش صرافی تترلند نیز از همکاری خود با دیجی‌‌‌پی خبر داد. با آغاز همکاری تترلند و دیجی‌‌‌پی، سرویس خرید اعتباری با ضمانت دارایی رمزارزی هم در ایران ممکن شد. دیجی‌‌‌پی، یکی از فعالان حوزه فین‌‌‌تک و ارائه‌‌‌دهنده سرویس‌‌‌های اعتباری همچون BNPL (الان بخر، بعدا پرداخت کن) و خرید اقساطی است که با همکاری تترلند، یکی از مراجع تخصصی تبادل تتر در ایران، موفق شده است امکان خرید اعتباری با ضمانت دارایی رمزارزی را ایجاد کند. این برای اولین بار است که یک سکوی تبادل رمزارز (تترلند) و یک پلتفرم وام‌‌‌دهی (دیجی‌‌‌پی) خدمتی مشترک و مجاز برای سرویس BNPL با ضمانت رمزارزی ارائه می‌‌‌دهند. این اعتبار بدون دریافت هیچ‌گونه کارمزد یا سودی از کاربر ارائه می‌‌‌شود و تترلند اولین پلتفرم تبادل رمزارز داخلی است که زیرساخت لازم برای ضمانت‌‌‌گذاری با رمزارز را برای کاربرانش فراهم می‌‌‌کند. در این روش کاربران می‌توانند دارایی رمزارزی تتر خود در تترلند را به‌‌‌عنوان ضمانت قرار دهند و از دیجی‌‌‌پی اعتبار خرید BNPL دریافت کنند.
به‌‌‌نظر می‌‌‌رسد که به‌‌‌دلیل سهل بودن اعطای چنین وام‌‌‌هایی این خدمت با استقبال کاربران مواجه شود. با این همه نبود رگولاتوری مناسب در نهایت می‌تواند باعث شود که سایر فعالان حوزه لندتک و رمزارز ریسک ورود به این حوزه را نپذیرند و در نتیجه به‌‌‌دلیل نبود بازیگر بیشتر این امکان وجود دارد که این حوزه نتواند آن‌طور که انتظار می‌‌‌رود و متناسب با نیاز کاربران رشد کند.
نظری ثبت نشده