تغییر موتور محرک دلار-محدوده سرنوشت ساز سکه

به گزارش پایگاه خبری جهان طلا (گلدنیوز) تغییر موتور محرک دلار بازتاب زیادی در بازار ارز داشته است. نرخ تورم ماهانه 12 درصد و نقطه‏ ای 52.5 درصد موضوعی بود که مورد توجه معامله‏ گران ارزی قرار گرفت.

به عقیده بسیاری از تحلیلگران بازار ارز با توجه به افزایش قابل توجه نرخ تورم، تعدیل نرخ دلار آنچنان دور از ذهن نبوده و این ارز در راستای همراهی با نرخ تورم، پتانسیل افزایش قیمت‌های بیشتر را نیز دارد.

این دسته از تحلیلگران بر این باورند که از بین رفتن انتظارات مثبت نسبت به نتیجه مذاکرات هسته‌ای وین همچنان در رشد قیمت دلار موثر است. با این حال عده ای دیگر از معامله گران معتقدند که بازارساز سد راه بازار دلار ایستاده است و به راحتی اجازه صعود به قیمت دلار را نخواهد داد.

در نهایت اینکه تا زمانی که سطح انتظارات در کنار نرخ ارز کنترل نشود، احتمال به سنگ خوردن تیر بازارساز وجود دارد.

رونمایی از دو نماد جدید در بازار متشکل ارزی

بازار ارز در اولین روز هفته گذشته شاهد پیشروی یک پله‏ ای نرخ دلار بود. تحریم های جدید آمریکا علیه ایران، مسبب این موضوع بود. روز یکشنبه اسکناس آمریکایی یک کانال پایین آمد. این موضوع تحت تاثیر سیاست ارزی جدید بانک مرکزی و عرضه دلار بود.

روز دوشنبه بانک مرکزی اعلام کرد در بازار متشکل دو نماد جدید باز می‌شود: یورو صادراتی و دلار صادراتی؛ بازار متشکل قبلا هم نماد دلار و یورو را داشت اما نمادهای جدید پسوند صادراتی دارند.

مهمترین سوال این است که چرا در بازار متشکل یک ارز، دو نماد داشته باشد؟

کارشناسان اقتصادی معتقدند که نماد دلار و یورو صادراتی با این هدف باز شده که اگر صرافان نتوانستند ارز خریداری شده از پتروشیمی‌ها را با نرخ توافقی به مشتریان بفروشند، در بازار متشکل با صراف‌های دیگر تبادل کنند. درواقع دلار و یورو صادراتی عرضه مازاد دلار توافقی در بازار متشکل است که قیمتش با محدودیت‌های اداری بازار متشکل روبرو نیست.

قیمت دلار رسمی روز دوشنبه بالا رفت. به عقیده برخی از کارشناسان بازار ارز افزایش قیمت دلار در سامانه‌های رسمی فروش ارز می‌تواند ناشی از تلاش‌های نهاد بازار‌ساز در جهت کاهش شکاف قیمتی میان نرخ‌های رسمی و نرخ‌های آزاد باشد.

به باور عده ای از فعالان بازار ؛ بازارساز صرفا با مکانیسم تزریق عرضه نمی تواند نرخ ارز را برای بلند مدت کنترل کند. برخی معامله گران با اشاره به همین نکته عنوان می‏کنند که منتظر عقب نشینی بازار و برگشت به معاملات هستند. این دسته از معامله گران معتقدند که کاهش قیمت ها کوتاه مدت است و معامله گران به دنبال آماده شدن خرید در سطوح پایین تر هستند. 

تحلیل روند صعود دلار در روزهای آخر هفته

در روز سه شنبه به واسطه اخبار آژانس و مواجهه قایق های ایرانی با شناورهای جنگی آمریکا در منطقه غرب آسیا هیجان بازار ارز بالا رفت. در روز مذکور، قیمت دلار تا حدودی رنج بود با این وجود برعکس روز دوشنبه، تمایلی به نزول نداشت و حتی کمی بالاتر هم رفت.

قیمت دلار روز چهارشنبه یک کانال بالا رفت و اسکناس آمریکایی بر روی پله اول کانال جدید قرار گرفت. از جمله مهم‌ترین عوامل صعود دلار می‌توان به انتظارات تورمی و مراودات سیاست خارجی کشور اشاره کرد. در این روز، مرکز آمار کشور نرخ تورم نقطه به نقطه را در پایان خرداد ماه رقم 52.5 درصد اعلام کرد.

به عقیده بسیاری از تحلیلگران بازار ارز با توجه به افزایش قابل توجه نرخ تورم، تعدیل نرخ دلار آنچنان دور از ذهن نبوده و این ارز در راستای همراهی با نرخ تورم پتانسیل افزایش قیمت‌های بیشتر را نیز دارد. این دسته از تحلیلگران بر این باورند که از بین رفتن انتظارات مثبت نسبت به نتیجه مذاکرات هسته‌ای وین همچنان در رشد قیمت دلار موثر است.

با این حال عده ای از معامله گران معتقدند که بازارساز سد راه بازار دلار ایستاده است و به راحتی اجازه صعود به قیمت دلار را نخواهد داد. در نهایت اینکه تا زمانی که سطح انتظارات در کنار نرخ ارز کنترل نشود، احتمال به سنگ خوردن تیر بازارساز وجود دارد .

2 راهی سیاست‏گذار ارزی

کارشناسان اقتصادی بر این باورند که در شرایط کنونی، سیاستگذار در یک دو راهی قرار دارد. یک راه کنترل قیمت دلار در بازار رسمی یا بخش سفید بازار است، منظور از بخش سفید، بخش قابل رویت برای دولت است. اما بخش سیاه بازار که به اقتصاد زیرزمینی برمی‌گردد قابل رویت و رصد نیست. بنابراین کنترل نرخ ارز هم به راحتی مقدور نیست.

دولت اگر قیمت دلار در بخش سفید را کنترل کند بخش سیاه، کار خودش را انجام می‌دهد و اتفاقا نرخ آن بازار از نظر فعالان اقتصادی به عنوان نرخ نهایی تلقی می‌شود. اما اگر کنترل نوسان را در دستور کار خودش قرار بدهد باید تلاش کند محدودیت‌ها بر بازار را کاهش دهد و به جای رویکرد امنیتی، بر پایه واقعیت‌های اقتصادی با بخش سیاه بازار روبرو شود.

در این حالت نوسان بخش سیاه بازار مدیریت می‌شود و حتی کاهش ریسک‌های امنیتی می‌تواند کاهش قیمت هم به دنبال داشته باشد. با این حساب باید بانک مرکزی انتخاب کند: مدیریت نوسان دلار در بازار سیاه یا کنترل قیمت دلار در بازار سفید.

پیشتازی سکه در بهار 1401

در هفته ای که گذشت شاهد پایان یافتن فصل بهار و ورود به نخستین ماه فصل تابستان بودیم. بررسی آمارهای رسمی از عملکرد سه بازار دلار، سکه و طلا نشان می‏دهد که در نخستین فصل سال جاری، هر سه بازار با رشد مثبت همراه بودند به نحوی که سکه با 26.2 درصد، طلا با 17.1 درصد و دلار نیز با 10.6 درصد به ترتیب در رتبه‏ های اول تا سوم از منظر بیشترین بازدهی سرمایه‏ گذاری قرار گرفتند.

این روند در هفته گذشته نیز برقرار بود به نحوی که سکه، طلا و دلار به ترتیب با کسب بازدهی برابر 3، 2 و یک درصد در جایگاه اول تا سوم بازارهای دارایی با بیشترین بازدهی قرار گرفتند.

در بازه زمانی مذکور، بازارهای مالی تحت تاثیر رویدادها و اتفاقات مختلف سیاسی قرار گرفتند که از جمله آنها می‏توان به اخبار مذاکرات وین، صدور قطعنامه شورای حکام و اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران اشاره کرد. در این راستا دولت پس از ایجاد نوسانات افزایشی در بازار دلا و طلا، تلاش کرد با اقداماتی بازارهای مالی را کنترل کند.

ایجاد محدودیت برای خرید سکه در بورس کالا و جلسات با صرافی‌ها و ایجاد سهولت برای خرید و فروش دلار، از جمله این اقدامات بودند. دیگر اینکه در این مدت و بر اساس اطلاعیه بازار متشکل ارزی، فروش ارز صادرکنندگان به صرافی‌ها با نمادهای معاملاتی جدید، در بازار متشکل ارزی نیز راه‌اندازی شد.

کارشناسان اقتصادی بر این باورند که باوجود اینکه اقدامات مذکور توانست تا حدودی بازار را کنترل کند، اما دلار بازار آزاد دوباره از روز چهارشنبه تا میانه‌های روز پنجشنبه وارد کانال بالاتر شد. برخی فعالان بازار، عدم تزریق ارز به بازار از سوی بانک مرکزی را عامل این وضعیت می‌دانند. البته در پایان روز پنجشنبه دلار در بازار آزاد بار دیگر به کانال پایین‌تر بازگشت.

محدوده سرنوشت ساز سکه

کارشناسان بازار بر این باورند که در شرایط کنونی که حباب سکه بالا است و فاصله زیادی بین ارزش ذاتی سکه و قیمت بازاری این فلز گرانبها برقرار است؛ سایه احتیاط بر معاملات سکه وجود دارد.

بنا بر آمارهای رسمی، ارزش ذاتی سکه با قیمت نقدی سکه در بازار به بیش از ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسیده و حباب سکه در محدوده ۱۴ درصد است.

در خصوص آینده سکه دو دسته تحلیل وجود دارد؛ برخی از معامله گران بر این باورند که سکه به پله هشتم کانال ۱۴ میلیون تومانی بازخواهد گشت. با این حال برخی از فعالان بازار سکه نیز معتقدند ماندگاری سکه بالای کانال ۱۵ میلیون تومان باعث شده که بخشی از انتظارات کاهشی تعدیل شود.

با توجه به رفتار فلز گران بهای داخلی، این دسته از تحلیل گران بر این نظرند که خط تعادل بازار سکه در بازه محدوده ۱۵میلیون و ۲۰۰ تا ۱۵میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در کوتاه مدت خواهد بود و تا زمانی که سکه بالای محدوده ۱۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قرار دارد احتمال افت سنگین در بازار پایین است.

به نظر می رسد که بازیگران کاهشی بازار سکه، روی افت بیشتر قیمت دلار متمرکز شده اند و انتظار دارند که با کاهش اسکناس آمریکایی بهای این فلز گران بهای داخلی دچار افت معناداری شود و سطوح حمایتی قدرتمند خود را از دست بدهد.

از سوی دیگر در صورتی که سکه امامی بتواند خط ۱۵ میلیون و ۸۰۰ هزار تومانی را بشکند، بازار ظرفیت رشد تا محدوده ۱۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان را خواهد داشت.

یکی از محدودیت های بزرگ در مسیر سکه امامی برای ورود به کانال بالاتر، ‌حباب بالای سکه است. یکی از عواملی که می تواند حباب سکه را کاهش دهد، افزایش بهای اونس طلا در بازارهای جهانی است. با این حال حداقل در روزهای گذشته طلای جهانی علامت افزایشی خاصی را از خود نشان نداده است  و این مساله می تواند به ضرر بازیگران افزایشی بازار سکه تمام شود.