تابستان داغ ، پاييز و زمستانِ …

فرمانده از افسر تك تيرانداز بالاي برج پرسيد ، تك تيرانداز دشمن در كارش مهارت داره يا نه ؟ افسر پاسخ ميده نه قربان خيلي ناشي است.فرمانده ميگه پس چرا تا حالا موفق نشدي اونو بزني ؟! افسر تك تيرانداز ميگه ميترسم اونو بزنم يكي بهتر رو بيارن همه مارو بكشه بنظرم زنده بمونه به نفع ماست.

سیاستی مندرس

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی جهان طلا (گلدنیوز)،اين نگاه كه اقتصاد يا كشور در تعامل با خود در همسايگي و يا دورتر را همچون تك تير انداز ماهر و غير ماهر ببينيم ، دست كم در سه دهه گذشته در دنيا با شيبي نزولي و حيرت آور تغيير كرده و الان در بيشتر كشورها ، وجهي غالب ندارد.

مگر در اقتصادهاي بسته كمونيستي و ايدئولوژيك ، زيرا تبديل يك ايده به فناوري و تجاري سازي آن اتفاقا با مشاركت و حضور متنوع اقتصادهاي دنياست كه منجر به نفع همه مردم دنيا و نفع بنگاههاي بزرگ اقتصادي مي شود ، به همين دليل يك برند در چند كشور توليد مي شود و همه اقتصادهاي درگير توليد آن كالا، از اين برون سپاري نفع مي برند. در واقع وقتي همه نفع مي برند ، اقتصادها مثل زنجير رشد ميكنند .

( ايجاد پيمان هاي جهاني و منطقه اي ، گواهي بر اين مدعاست كه باعث مي شود اقتصاد كشورها با گره خوردن منافعشان به يكديگر در تعامل و نه در جنگ هميشگي هستند .)

چه كنيم كه اين پيوندهاي اقتصادي و نفع و نتايج آن براي اقتصاد همه كشورها براي فعالان اقتصادي ما بيشتر به افسانه و قصه و يا آرزو شبيه است يا نقل محافل رسانه اي است ، زيرا نه برند فراگيري دستكم در منطقه داريم ، نه در اقتصاد دانش بنيان به بلوغ رسيده ايم و البته ناخواسته هم با دنيا در تعامل نيستيم .

نفت که داریم مشتری هم به راه !

طبيعي أست كه خوش خوشان ، نفت و ميعانات و پتروشيمي و كمي هم گاز به همسايه و همسايگان غربي بفروشيم و دلخوش باشيم كه اروپا درگير بحران انرژي و بيش از گذشته محتاج است. بنابراين فعلا داريم نفت مي فروشيم و …

وقتي اقتصاد در كشوري ، تابعي از سياست مي شود ، مشاركت و رفاقت و رقابت راهبردي ، جاي خود را به فرصت طلبي براي طرف مقابل مي دهد ، به اين معني كه همه تلاش ميكنند از تو خام بخرند و اگر توليدي در كشور تو وجود دارد آن را به شدت به واردات مواد اوليه وابسته ميكنند و صنايع هم كه نسل دومي هستند به روز نمي شوند.

بنابراين الحاق فناوري معنايي ندارد ، وابستگي به حدي مي شود كه تو را همچنان با خام فروشي به خود وابسته نگه دارند و تا ميتوانند بر روي دوش اقتصاد، بار وابستگي را سنگين مي كنند.

دلبستگی و وابستگی نفتی

به تازگي وزير نفت دولت سيزدهم گفته آنقدر نفت و ميعانات صادر کرده ایم که با توجه به افزايش قيمت ، هم کسری بودجه دولت جبران مي شود هم دست دولت در مديريت بازار ملتهب ارز باز شده أست و دولت برای اولین بار در سال‌های اخیر برای اداره خود در ماه‌های نخست سال از بانک مرکزی تنخواه نگرفته است.

اگر اين ادعا درست باشد يعني سياسي نباشد ، چرا رييس جمهور به مردم توصيه كرده بجاي خريد سكه يا ارز ، روي نفت سرمايه گذاري كنند ، مگر سازو كار فروش نفت به مردم در قالب اوراق در بازار سرمايه فراهم أست ؟!

اگر با وفور ارز مواجهيم چرا چشم به حدود ٢٠ ميليارد دلار ارز خانگي مردم دوخته ايم ؟! با قوانين بازدارنده مانع اين سفته بازيها شويم كه بيشتر از سوي بانكها و سرمايه داران كلان صورت مي گيرد.

حتما اظهار نظر رييس سابق بانك مركزي مبني بر استقراض ١٤٢ هزار ميليارد تومان از بانكها در دولت سيزدهم هم شوخي بيش نبوده كه ارزش پاسخ دادن داشته باشد ؟ يا باز گذاشتن دست صادركنندگان كالاهاي غيرنفتي براي فروش ده درصد از ارز در اختيارشان به قيمت توافقي در بازار ، بيشتر با هدف ذخيره ارز بانك مركزي براي روز مبادا بوده است ؟

درود بر شما ، نفت را كه بايد بفروشيم ، اما اگر توانستيد از وابستگي هزينه هاي بودجه به نفت بكاهيد، به تكاليف قوانين مادر عمل كرده ايد .

در غير اينصورت تفاوت شما با دولتهاي پيشين در چيست ؟!

همين كه ميگوييد كسري بودجه نداريم همين كه ميگوييد براي مديريت بازار ملتهب ارز دستان بازي داريم ، خود نشانه حركت در جهت سياستهاي دولتهاي پيشين است .

همان سياست كه تكليف قانوني مي كند (قوانين سالانه بودجه) نفت را بفروش ، ارز آن را تبديل و خرج كن ، اما اين اظهار نظر كه آنقدر نفت و ميعانات فروخته ايم كه … دستكم ، تداوم آن خيالي خام أست زيرا دنيا محتاج هشتصد هزار بشكه نفت اضافي ما نيست كه با فروش آن منابعمان تكميل شود و دنيا هم كسري انرژي خود را از ما تامين كند .

تابستان داغ هم از جهت گرما و هم به لحاظ سياسي ، گرماي طاقت فرساي خود را نازل كرده و مي كند،برای فروکش کردن این عطش ناشي از اين گرما بسيار سخت ، فعلا ميوه هاي آبدار فصل البته با قيمتهاي غير طبيعي خودنمايي مي كند ، مرغ و تخم مرغ هم به قيمت بازار آزاد وجود دارد اما آيا پايان تابستان با پول نفت ، مرغ و تخم مرغ وارد مي كنيم ؟!

از جهت منابع آب با كاهش ٣٢ درصدي بارش ها نسبت به سال قبل كه سال قبل هم سال خشكي بود و تلاش حال حاضر دولت براي حفر چاههاي عميق تر و بهسازي چاههاي قديمي و درنهايت فرو نشست و چالشهاي حوزه كشاورزي مواجهيم و از جهت تنش هاي سياسي پيش رو نيز (سفر رييس جمهور آمريكا به منطقه و صف بندي مقابل ايران و البته اين سو هم مانور مشترك نظامي روسيه ، چين و ايران در آينده نزديك و ايجاد دو قطبي در منطقه) مواجه شده ايم انگار خاور ميانه قرار نيست روي آرامش ببيند .

خاورميانه با اين جنگ سردي كه به سختي نام آن را ميتوان جنگ سرد گذاشت ، بيشتر چنگ و دندان نشان دادن به يكديگر است به كجا مي رود ؟

سياست بانك مركزي مبني بر بازگذاشتن دست صادركنندگان كالاهاي غيرنفتي مبني بر فروش ارز در اختيار به قيمت توافقي ، بي ترديد نميتواند تداوم يابد زيرا اولا به فعالان اقتصادي اين علامت را مي دهد كه دست دولت خالي از ارز است

دوم اينكه با تورم بالا در كشور ، سياست گذار مجبور است با توجه به افزايش قيمتها ، به فروشندگان ارز ، اجازه فروش ارز حاصل از صادرات را به قيمت توافقي (قيمت بالاتر) بدهد و صادركنندگان هم كه مواد اوليه توليدشان را با حقوق گمركي بالا وارد كشور كرده اند ، در يك دومينوي تسلسل وار قيمتها را بالا مي برند.

شاهد اين مدعا اظهارات وزير اقتصاد أست كه به تازگي گفته براي بازگشت نرخ ارز محاسباتي گمرك به ٤٢٠٠ توماني، لايحه دوفوريتي به مجلس داده ايم .

به گفته خاندوزي اين تصميم براي آن گرفته شده كه قيمتها در سال ١٤٠١ بيش از اين افزايش پيدا نكند. در اين ميان لابد بانك مركزي همچنان مي خواهد ارز حاصل از فروش نفت و ميعانات را كه وزير نفت ادعا كرده براي روز مبادا ذخيره كند.

افزایش نرخ‌های بهره

بانكها هم كه در قانون بودجه امسال افزايش سرمايه اي براي آنها ديده نشده و در ضمن مكلف شده اند بيست درصد منابع خود را درقالب تسهيلات براي ساخت مسكن ملي اختصاص دهند ، نرخ بهره شان نيز در چند سال گذشته با توجه به افزايش نرخ تورم بالا نرفته است ، با فشار بر منابع و كاهش توانايي تسهيلات دهي مواجه مي شوند.( در کشورهای دیگر، بانک‌های مرکزی برای مهار تورم، اقدام به افزایش نرخ‌های بهره مي كنند.)

اگر نرخ بهره را بالا ببريم كه بعيد أست اين تصميم گرفته شود با تورم توليد مواجه مي شويم،و اگر بالا نبريم بانكها درگير رقابت غيرقانوني براي جذب سپرده با سود بالا مي شوند.

در هر دو صورت تورم است . اولي با افزايش طبيعي نرخ سود تسهيلات ، توليد گران مي شود و در دومي ، سپرده اي كه جذب مي شود بايد همراه با سود حاصل از سرمايه گذاري در توليد ، سود كند كه به سپرده گذار سود بدهد ، اما توليد گران كه سودي ندارد .

بنابراين سرمايه ها دوباره به سمت بازارهاي موازي و سوداگري سرازير مي شود و به ناچار تورم و قيمتهاي جديد جهش يافته را ميپذيريم چون اگر نپذيريم با بانكهاي ورشكسته مواجهيم و ورشكستگي بانكها مساوي سقوط همه اركان اقتصادي است . (درست به همين دليل أست كه ما براي ورشكستگي بانكها قانون نداريم ، ترازها منفي مي شود ، بدهي موسسات اعتباري از بيت المال پرداخت مي شود اما هيچ بانكي ورشكسته نمي شود .)

آن وقت است كه نمي دانم ، پول نفت و ميعانات فروش رفته آيا به داد مي رسد ؟ يا اينكه در تبعيت از بازار غير رسمي و ارز و طلا و مسكن و خودروي گران شده دوباره در بودجه سال آينده نرخ تسعير را بالاتر ميبريم و اسم آن را تعيين قيمت دلار نمي گذاريم، مي گوييم قيمت دلار در بودجه تعيين نشده بلكه پيش بيني شده أست؟!

متاسفانه در غياب قوانين بازدارنده ، دولت سيزدهم همان راهي را مي رود كه پيشينيان رفته اند و دولتي كه ميگويد آنقدر نفت فروخته ايم كه … براي سال آتي خود مجبور به جراحي قيمت انرژي به ويژه بنزين و گازوييل مي شود.

مي گوييد نه اين اتفاق نمي افتد من هم اميدوارم در يك حالت اين اتفاق نيفتد .بله مگر تابستان داغ مانع شود! وگرنه دولتي كه با همه فشارهاي سياسي و اقتصادي داخلي و خارجي به قوت و قدرت در همه حوزه ها بِه ويژه حوزه فرهنگ و حجاب ايستاده و وقتي براي كالاهاي اساسي كه قوت لايموت مردم أست ، يارانه را حذف ميكند ، چرا خودروهاي مردم انرژي يارانه اي بسوزانند.

البته همانگونه كه گفتم اين تصميم منوط به گذر از تابستان داغ و … است.

انتهای پیام/