از مسکو تا ریاض؛ چرا دولت ها آرام آرام به سراغ نقره می روند؟

به گزارش گلدنیوز ، تاریخ ۵ هزار ساله نقره نشان می‌دهد که این فلز سفید همیشه فراتر از یک کالای صنعتی بوده و نقش تعیین‌کننده‌ای در معماری پولی جهان ایفا کرده است؛ از بین‌النهرین و مصر باستان تا امپراتوری روم و گستره نفوذ مالی بریتانیا و اسپانیا. با وجود خروج تدریجی دولت‌ها از استاندارد نقره در قرن بیستم، شواهد تازه نشان می‌دهد که این فلز بار دیگر در حال ورود به محاسبات پولی دولت‌هاست.

کارشناسان معتقدند اگرچه نقش پولی نقره در دهه‌های اخیر کمرنگ شده، اما رفتار جدید برخی دولت‌ها در شرق، احتمال بازتعریف ارزش استراتژیک این فلز را تقویت کرده است.

روسیه؛ بازگشت فلزات سفید به خزانه دولتی

طبق اعلام رسمی دولت روسیه در سپتامبر ۲۰۲۴، مسکو ۵۱.۵ میلیارد روبل را برای خرید «فلزات گرانبها و سنگ‌های قیمتی» طی سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ اختصاص داده است. طبقه‌بندی بودجه روسیه تصریح می‌کند که این دسته شامل طلا، نقره و فلزات گروه پلاتین است.

وزارت دارایی روسیه در توضیح این تصمیم اعلام کرده است که ایجاد ذخایر فلزات تصفیه‌شده بخشی از راهبرد «تضمین بودجه متعادل، تقویت ثبات اقتصادی و تأمین نیازهای صنعتی در شرایط اضطراری» است.

تحلیلگران بین‌المللی از جمله «تیم تردگلد» (Forbes) نیز این روند را نشانه‌ای از احتمال خرید رسمی نقره توسط روسیه ارزیابی کرده‌اند؛ موضوعی که با توجه به بلوکه‌شدن ۳۰۰ میلیارد دلار دارایی روسیه در غرب و افزایش سهم طلا در ذخایر خارجی این کشور به حدود ۴۰ درصد، کاملاً منطقی به نظر می‌رسد.

هند؛ اولین گام رسمی برای پولی‌سازی دوباره نقره

به گزارش سایت بازار طلا گلدنیوز ؛ هند که بزرگ‌ترین بازار مصرف نقره جهان است، سال گذشته ۴۲.۱ درصد از تقاضای جهانی جواهرات نقره و ۶۷ درصد از تقاضای ظروف نقره را به خود اختصاص داد. همچنین ۴۰ درصد از سرمایه‌گذاری سالانه خرده‌فروشی این کشور از طریق ETPهای نقره انجام شده است.

در گامی بی‌سابقه، بانک مرکزی هند (RBI) اعلام کرد که از اول آوریل ۲۰۲۶، نقره رسماً می‌تواند به عنوان وثیقه وام مورد استفاده قرار گیرد. این تصمیم نسبت وثیقه‌ای ۱۰ کیلو نقره معادل ۱ کیلو طلا را در نظر می‌گیرد؛ اقدامی که ارزش ضمنی نقره را بیش از ۸ برابر قیمت فعلی و نزدیک به نسبت تاریخی طلا ـ نقره ارزیابی می‌کند.

این دستورالعمل نه‌تنها درب را به روی پولی‌سازی مجدد نقره در سطح خانوار باز می‌کند، بلکه نشان می‌دهد دهلی‌نو نقره را یک دارایی جدی برای مدیریت اعتباری و ذخایر کوچک مقیاس می‌داند.

عربستان سعودی؛ سیگنال کم‌سروصدا اما معنادار

بر اساس گزارش کمیسیون بورس آمریکا، بانک مرکزی عربستان (SAMA) در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۵ اقدام به خرید ۹۳۲ هزار سهم SLV (ارزش حدود ۳۰.۵ میلیون دلار) و ۲۰۳ هزار سهم از ETF معدن‌کاران نقره کرده است.

این تخصیص اگرچه کوچک است، اما برای بانکی که به خاطر سیاست فوق‌محافظه‌کارانه ذخایر خود مشهور است، یک هشدار جدی برای تحلیلگران است. ریاض در حال آزمایش تدریجی نقش نقره در تنوع‌بخشی ذخایر خود، فراتر از دلارهای نفتی، است.

چرا این تحرکات برای بازار جهانی مهم است؟

نقره ترکیبی از دو نقش حیاتی دارد:

- پناهگاه امن در دوران تنش ژئوپلیتیک

- فلز صنعتی ضروری برای انرژی خورشیدی، باتری، الکترونیک و صنایع نظامی

همین دوگانگی باعث شد آمریکا نیز در سال گذشته نقره را به‌طور رسمی در فهرست مواد معدنی حیاتی قرار دهد.

از سوی دیگر، قیمت نقره در دوره اخیر در مقابل طلا عملکرد بهتری داشته و این مسئله احتمال جذب توجه بانک‌های مرکزی را افزایش می‌دهد.

جمع‌بندی

برای پیش بینی قیمت نقره میتوان گفت که این روند به معنای آن نیست که بانک‌های مرکزی فردا استاندارد نقره را احیا می‌کنند یا خزانه‌هایی به اندازه فورت ناکس خواهند ساخت. اما داده‌های تازه از روسیه، هند و عربستان نشان می‌دهد که نقره دوباره در حال ورود به سطح نهادی است؛ سطحی که برای دهه‌ها از آن دور مانده بود.

نخستین مرحله از بازشناسی ارزش استراتژیک نقره آغاز شده و اگر این روند ادامه یابد، دوره جدیدی از ترکیب «نقره پولی + نقره صنعتی» می‌تواند شکل گیرد—ترکیبی که در شرق جهان با جدیت بیشتری در حال تجربه شدن است.