پرچمداری فلز سفید در کانون توجه

به گزارش سایت اخبار طلا و جواهر گلدنیوز،علی‌رغم جایگاه تاریخی طلا به عنوان پناهگاه امن، تحولات اخیر جهانی و داخلی نشان می‌دهد که فلز نقره در سال ۲۰۲۵ به رقیبی جدی تبدیل شده است. عملکرد تاریخی ۵۰ ساله بازارهای جهانی نشان می‌دهد نقره در مقاطع جهشی، بازدهی‌هایی خیره‌کننده‌تر از طلا ثبت کرده است؛ وضعیتی که در سال جاری میلادی (۲۰۲۵) به اوج خود رسیده است.

رشد جهانی بیش از ۱۰۰ درصدی قیمت نقره و کاهش محسوس نسبت طلا به نقره، همزمان با بازدهی بیش از ۲۰۰ درصدی گواهی سپرده شمش نقره در بورس‌کالا در داخل ایران، توجه فعالان بازار را به این فلز جلب کرده است. این روند با نزدیک شدن به زمان ورود صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر نقره به بورس، اهمیت مضاعفی یافته و این پرسش را مطرح می‌سازد که آیا نقره تبدیل به بازیگر ساختاری سبد دارایی ایرانیان خواهد شد یا خیر.

تفاوت‌های تاریخی و جهش خیره‌کننده در سال ۲۰۲۵

بررسی عملکرد ۵۰ ساله اونس طلا و نقره نشان می‌دهد که در ۲۲ سال از این بازه، عملکرد اونس نقره از طلا بهتر بوده و در ۲۸ سال طلا پیشتاز بوده است.

بهترین عملکرد تاریخی نقره: سال ۱۹۷۹ با افزایش ۳۷۳ درصدی (از ۶ دلار به ۲۹ دلار). این سال همچنین بدترین سال برای نقره بود زیرا در سال‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۸۱ به ترتیب با افت‌های ۴۵ و ۴۹ درصدی، کل بازدهی خود را از دست داد و سال ۱۹۸۱ با افت ۴۹ درصدی، بدترین سال نقره لقب گرفت.

بهترین عملکرد تاریخی طلا: نیز در سال ۱۹۷۹ با رشد ۱۳۶ درصدی ثبت شد. این جهش‌ها تحت تأثیر عواملی چون لغو قانون برتون وودز، افزایش ریسک‌های سیاسی (انقلاب ایران و حمله روسیه به افغانستان) و رشد نرخ تورم آمریکا رخ داد.

بدترین عملکرد طلا: مشابه نقره، در سال ۱۹۸۱ با افت ۳۳ درصدی به ثبت رسید.

در چهار سال اخیر، بازدهی هر دو فلز مثبت بوده است؛ از ابتدای ۲۰۲۲، اونس نقره ۱۸۱ درصد و اونس طلا ۱۳۸ درصد رشد داشته‌اند. اما در سال ۲۰۲۵، نقره کاملاً برتری یافته و تا پایان هفته گذشته، رشد ۱۲۵ درصدی را ثبت کرده، در حالی‌که اونس طلا تنها ۶۵ درصد رشد را تجربه کرده است.

نقره تاریخچه نوسانات شدید دارد؛ قیمت آن در مارس ۱۹۸۴ کانال ۱۰ دلار را از دست داد و ۲۲ سال طول کشید تا در مارس ۲۰۰۶ مجدداً از این سطح عبور کند. سرانجام در آوریل ۲۰۱۱، قله تاریخی ۴۱.۵ دلاری (ثبت‌شده در اوایل ۱۹۸۰) شکسته شد و سقف جدید ۴۸.۶ دلار به ثبت رسید.

پس از عقب‌نشینی تا ۱۱.۸ دلار در مارس ۲۰۲۰، نقره در اوایل اکتبر سال جاری (۲۰۲۵) موفق شد از قله ۲۰۱۱ عبور کند. برخلاف دوره‌های قبل، این بار نقره عقب‌نشینی نکرد و سقف جدید تاریخی ۶۷ دلار به ازای هر اونس را تثبیت کرد و رتبه نخست بازدهی را در میان فلزات گران‌بها در یک سال اخیر کسب کرد.

تحولات بازار جهانی و دلایل جذابیت نقره

بازارها خود را برای کسری عرضه احتمالی نقره در سال ۲۰۲۶ آماده می‌کنند که همزمان با افزایش تقاضا رخ می‌دهد. دولت آمریکا اخیراً نقره را در فهرست فلزات حیاتی قرار داده است. همچنین، سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز، به دلیل هزینه ورود به‌مراتب پایین‌تر نسبت به طلا و ثبات قابل مقایسه، به سمت نقره متمایل شده‌اند؛ عاملی که منجر به رشد بیش از ۱۰۰ درصدی آن از ابتدای ۲۰۲۵ شد.

تعدیل نسبت طلا به نقره (Gold/Silver Ratio)

نسبت قیمت طلا به نقره (که نشان می‌دهد طلا چند برابر نقره ارزش دارد)، در حال حاضر به حوالی ۶۵ واحد رسیده است. این نسبت در پایان سال ۲۰۲۴ در سطح ۹۰ واحد قرار داشت و در آوریل ۲۰۲۵ تا قله ۴ ساله ۱۰۵ واحدی نیز رشد کرده بود. عملکرد عالی نقره در سال جاری باعث تعدیل این نسبت شده است.

عملکرد خیره‌کننده گواهی سپرده شمش نقره در داخل

در پی موفقیت گواهی سپرده شمش طلا، گواهی سپرده شمش نقره نیز در آذر ماه سال ۱۴۰۳ وارد بورس‌کالا شد. هر گواهی معادل یک گرم شمش نقره با عیار ۹۹۹.۹ است.

در ۲۰ آذر ۱۴۰۳، قیمت هر گواهی حوالی ۸۹ هزار تومان کشف قیمت شد.تا ۲۶ آذر امسال (یک سال بعد)، قیمت این گواهی با ۲۱۳ درصد رشد به حدود ۲۷۹ هزار تومان رسید.

این بازدهی عظیم ناشی از هم‌افزایی سه عامل است: رشد قیمت اونس جهانی نقره (۱۰۱ درصد رشد در یک سال)، رشد قیمت دلار آزاد و پوشش ریسک ریالی. در زمان آغاز معامله گواهی (۲۰ آذر ۱۴۰۳)، دلار آزاد ۷۲,۷۰۰ تومان بود و اکنون (پایان هفته گذشته) در کانال ۱۳۱ هزار تومان قرار دارد که نشان‌دهنده رشد ۸۰ درصدی دلار آزاد در این بازه است. گواهی سپرده شمش نقره موفق شد به‌طور مؤثر از هر سه فاکتور بهره ببرد.

انتظار برای ورود صندوق‌های نقره به بورس

همانند صندوق‌های طلا که در سال ۱۳۹۶ وارد بازار شدند و اکنون ۲۹ صندوق با بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان دارایی تحت مدیریت (معادل بیش از ۳ میلیارد دلار با نرخ دلار ۱۳۱ هزار تومانی) دارند، صندوق‌های نقره نیز به‌زودی وارد بورس خواهند شد.

مزیت اصلی صندوق‌های نقره نسبت به گواهی سپرده شمش نقره، در سهولت معامله آن‌ها است. در حالی‌که معامله گواهی مستلزم اخذ کد مجزا از بورس‌کالا است، واحدهای صندوق‌های نقره با کدهای بورسی عادی قابل خرید و فروش خواهند بود.

دامنه نوسان: مشابه صندوق‌های طلا، مثبت و منفی ۱۰ درصد خواهد بود.

ساعات معاملاتی: ۱۲ الی ۱۸ با دوره پیش‌گشایش از ۱۱:۴۵ الی ۱۲.

برنامه‌ریزی آتی: مقدمات راه‌اندازی قراردادهای اختیار معامله برای صندوق‌های نقره نیز پس از پذیره‌نویسی فراهم خواهد شد.

تعدیل تاریخی نسبت طلا به نقره (Gold/Silver Ratio)

نسبت قیمت طلا به نقره :

که نشان می‌دهد طلا چند برابر نقره قیمت دارد، در روزهای اخیر به حوالی ۶۵ واحد رسیده است. این سطح قیمتی آخرین بار در مارس ۲۰۲۱ مشاهده شده بود.

روند کاهشی:

این نسبت در پایان سال ۲۰۲۴ در سطح ۹۰ واحد و در آوریل ۲۰۲۵ به قله ۱۰۵ واحدی رشد کرده بود. عملکرد عالی نقره در سال ۲۰۲۵ سبب شده است تا این نسبت به سرعت تعدیل شده و به ۶۵ واحد بازگردد، که نشان از برتری عملکرد نقره بر طلا در دوره اخیر دارد.

ورود گواهی شمش نقره و شکاف بازدهی

پس از تجربه موفق گواهی سپرده شمش طلا، گواهی سپرده شمش نقره (هر گواهی معادل یک گرم شمش با عیار ۹۹۹.۹) از آذر ۱۴۰۳ وارد معاملات بورس‌کالا شد. در ۲۰ آذر ۱۴۰۳، قیمت هر گواهی حدود ۸۹ هزار تومان کشف شد و تا ۲۶ آذر امسال، با رشد ۲۱۳ درصدی به حدود ۲۷۹ هزار تومان رسید.

در این بازه یک‌ساله، بهای اونس جهانی نقره نیز از کانال ۳۲ دلار به رشد ۱۰۱ درصدی دست یافت. این تفاوت فاحش میان بازدهی گواهی (۲۱۳٪) و اونس جهانی (۱۰۱٪) محل پرسش است.

پاسخ در متغیر ریالی نهفته است: در ۲۰ آذر ۱۴۰۳، نرخ دلار آزاد حدود ۷۲,۷۰۰ تومان بود و تا پایان معاملات هفته گذشته به ۱۳۱ هزار تومان افزایش یافته که معادل رشد ۸۰ درصدی است. گواهی سپرده شمش نقره موفق شده است به‌طور همزمان از افزایش بهای اونس جهانی، رشد دلار آزاد و در نتیجه پوشش ریسک کاهش ارزش ریال بهره‌مند شود و بازدهی مرکبی معادل ۲۱۳ درصد ایجاد کند.

مزیت‌های ساختاری صندوق‌های نقره در مقابل گواهی سپرده

با توجه به موفقیت صندوق‌های طلا (که از سال ۱۳۹۶ آغاز شده و اکنون با ۲۹ صندوق و بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان دارایی، نقش مهمی در کاهش حباب سکه ایفا کرده‌اند)، صندوق‌های نقره نیز به‌زودی وارد بورس خواهند شد.

اگرچه گواهی سپرده شمش نقره در یک سال اخیر ابزاری برای دسترسی به بازار جهانی بوده، اما ورود واحدهای صندوق، مزایای ساختاری قابل توجهی برای عموم سرمایه‌گذاران به همراه دارد:

سهولت معامله: واحدهای صندوق با کدهای بورسی عادی قابل خرید و فروش خواهند بود. این در حالی است که معامله گواهی سپرده نیازمند اخذ کد مجزا از بورس‌کالا است که فرآیندی زمان‌بر و اغلب برای سرمایه‌گذاران خرد ناشناخته تلقی می‌شود.

نقدشوندگی و دامنه نوسان: صندوق‌ها دارای دامنه نوسان مثبت و منفی ۱۰ درصد خواهند بود.

ساعات معاملاتی: معاملات از ساعت ۱۲ الی ۱۸ با پیش‌گشایش ۱۵ دقیقه‌ای از ۱۱:۴۵ تا ۱۲ انجام خواهد شد.

ابزارهای مشتقه: مقدمات راه‌اندازی قراردادهای اختیار معامله پس از پذیره‌نویسی فراهم خواهد شد.

نتیجه‌گیری:

نقره در سال ۲۰۲۵ نه تنها در بازارهای جهانی عملکردی برتر از طلا داشته، بلکه در بازار داخلی نیز از کانال گواهی سپرده، بازدهی شگفت‌انگیزی را ثبت کرده است. با ورود صندوق‌ها به بورس، انتظار می‌رود این فلز به ابزاری ساختاری و پرکاربرد در سبد دارایی سرمایه‌گذاران تبدیل شود.

انتهای پیام/