تب تند خرید سکه دولتی، سامانه مرکز مبادله را مختل کرد

به گزارش سایت اخبار طلا و جواهر گلدنیوز؛ دیروز مرحله جدید پیش‌فروش سکه آغاز شد که به علت ترافیک تقاضا سامانه مرکز مبادله با اختلال روبه‌رو شد. به این ترتیب مهلت ثبت‌سفارش تا ساعت۱۴ امروز تمدید شد. محبوبیت فلز زرد در جهان نیز همچنان ادامه دارد و طلا رکورد جدید ۳۶۳۰دلار در هر اونس را ثبت کرده است. 

روز گذشته، دوشنبه 17 شهریورماه، اولین مرحله پیش‌فروش سکه بانک‌ مرکزی در سال جاری آغاز شد. این مرحله از پیش‌فروش در شرایطی آغاز شد که گزارش‌هایی مبنی بر اختلال فنی در سامانه اعلام شده بود و امکان ثبت‌سفارش برای برخی متقاضیان وجود نداشت.  در همین راستا، پیش‌فروش سکه تا ساعت 14 روز سه‌شنبه 18 شهریورماه تمدید شد. پیش از این نیز با هدف مدیریت تقاضا، بانک مرکزی از آپشن جدید این مرحله از پیش‌فروش، یعنی امکان خرید سکه حتی پس از اتمام بازه پیش‌فروش خبر داده بود. به این صورت که افرادی که تمایل به خرید مجدد دارند یا نتوانستند در پیش‌فروش شرکت کنند می‌تواند سفارش‌ها و قیمت پیشنهادی خود را در سامانه ثبت‌ کنند. بانک ‌مرکزی پس از بررسی قیمت پیشنهادی نسبت به فروش مجدد سکه اقدام خواهد کرد. 

روز گذشته اولین مرحله پیش‌فروش سکه در سال جاری در مرکز مبادله ارز و طلای ایران برگزار شد. پیش از این نیز پیش‌فروش سکه مرکز مبادله در سه مرحله انجام شده بود که در مجموع،‌ حدود 761 هزار قطعه سکه طلا در سه‌مرحله ابتدایی مبادله شد.  بنا به گزارش بانک مرکزی در این مرحله از پیش‌فروش، حدود یک‌میلیون سکه پیش‌فروش خواهد شد. به گفته اصغر بالسینی، سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران، استقبال متقاضیان از این مرحله از پیش‌فروش بسیار بالا بوده است.  بر اساس آخرین آمارها از ساعت 12 تا 17 روز گذشته، حدود 400 هزار ثبت‌نام موفق  قطعه سکه طلا از سوی متقاضیان انجام شده است. در این مرحله از پیش‌فروش به ازای هر فرد، امکان ثبت 15 قطعه سکه (شامل 3 قطعه سکه تمام، 5 قطعه نیم‌سکه و 7 قطعه ربع‌سکه) فراهم است. همچنین سکه‌های پیش‌فروش شده در این مرحله، در تاریخ 30 آذر 1404 تحویل  داده می‌شود.

پیش‌فروش سکه تمدید شد

مرکز مبادله ارز و طلای ایران چهارمین مرحله پیش‌فروش سکه طلا را در روز دوشنبه، 17 شهریورماه آغاز کرد. این طرح، که با ویژگی‌های جدیدی نظیر امکان بازخرید و پیش‌فروش مجدد سکه همراه بود، با استقبال متقاضیان روبه‌رو شد. با این حال، حجم بالای تقاضا سبب بروز اختلالاتی در سامانه معاملات این مرکز شد.

بر اساس گزارش‌ها، از صبح روز دوشنبه، فرآیند ثبت‌سفارش با مشکلاتی از جمله تاخیر در ارسال کد تایید برای متقاضیان و قطعی موقت وب‌سایت مرکز مبادله مواجه شد. این اختلالات، مانع از ثبت‌سفارش برخی متقاضیان در این مرحله از پیش‌فروش شد. 

در همین راستا، اصغر بالسینی اعلام کرد که به منظور فراهم آوردن فرصت کافی برای ثبت‌سفارش، مهلت پیش‌فروش سکه تا ساعت 14 روز سه‌شنبه، 18 شهریورماه تمدید شد. این تمدید، فرصتی دوباره برای متقاضیانی فراهم می‌آورد که به دلیل مشکلات فنی موفق به ثبت‌سفارش در روز نخست نشده‌اند. از طرفی بالسینی تاکید کرد که به همه افرادی که پرداخت وجه انجام داده ولی موفق به ثبت‌سفارش نشدند، سکه تعلق می‌گیرد.

آپشن‌های جدید پیش‌فروش سکه

روز گذشته مرکز مبادله، در راستای مدیریت بهینه بازار طلا و افزایش انعطاف‌پذیری برای خریداران، مرحله چهارم پیش‌فروش سکه طلا را با ویژگی‌های نوین برگزار کرد. این مرحله، برای نخستین بار دو گزینه جدید را معرفی کرد که با هدف تسهیل فرآیند خرید و فروش سکه و کاهش ریسک‌های مرتبط با نوسانات قیمتی انجام شده است. اولین ویژگی، امکان بازخرید سکه است. بر این اساس، خریدارانی که در پیش‌فروش اولیه شرکت کرده‌اند اما تمایلی به دریافت فیزیکی سکه در سررسید 30 آذرماه ندارند، می‌توانند تا 10 روز کاری پیش از موعد تحویل، سکه‌های خود را با قیمت پیشنهادی و متناسب با نرخ روز بازار، از طریق سامانه معاملات عرضه نمایند.

 بانک مرکزی پس از بررسی پیشنهادها، نسبت به بازخرید سکه‌ها اقدام خواهد کرد. این مکانیسم، به خریداران اجازه می‌دهد تا بدون متحمل شدن ضرر مالی، سکه‌های خود را پیش از موعد به فروش برسانند و ریسک‌های ناشی از نگهداری سکه را به حداقل برسانند.

 دومین گزینه، پیش‌فروش مجدد سکه است که فرصتی را برای افرادی فراهم می‌آورد که در جلسه اولیه پیش‌فروش شرکت نکرده‌اند یا تمایل به خرید تعداد بیشتری سکه دارند. این افراد می‌توانند تعداد سکه مورد نظر و قیمت پیشنهادی خود را در سامانه ثبت کنند. بانک مرکزی، پس از ارزیابی سفارش‌ها، نسبت به پیش‌فروش مجدد اقدام خواهد کرد. قیمت‌ها در این فرآیند بر پایه شرایط روز بازار تعیین می‌شوند و ممکن است با نرخ‌های اولیه پیش‌فروش تفاوت داشته باشند. این گزینه، امکان پیش‌خرید سکه را حتی تا نزدیکی سررسید گسترش می‌دهد و محدودیت‌های گذشته را برطرف می‌کند.

ابزار انقباضی سکه

از منظر سیاست پولی، پیش‌فروش سکه ابزاری انقباضی برای جذب نقدینگی و کاهش موقت سرعت گردش پول است که در کوتاه‌مدت فشارهای تورمی را تعدیل می‌کند. با این حال، در زمان سررسید، تبدیل سکه‌ها به وجه نقد می‌تواند نقدینگی را به بازار بازگرداند و اثر انقباضی طرح را خنثی کند. از این رو، اثرگذاری این ابزار در کنترل تورم و نقدینگی محدود بوده و نمی‌تواند به‌تنهایی رشد نقدینگی در بلندمدت را  کنترل کند. 

همچنین طرح پیش‌فروش سکه در کوتاه‌مدت با هدایت تقاضا به کانال‌های رسمی، فشار بر بازار آزاد سکه را کاهش می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ سکه در بازار آزاد 93‌میلیون و 310 هزار تومان و در پیش‌فروش مرکز مبادله 83‌میلیون و 222 هزار تومان تعیین شده است. این اختلاف قیمت 10‌میلیون تومانی، انگیزه بالایی برای شرکت در پیش‌فروش ایجاد کرده و بخشی از تقاضا را از بازار آزاد به سمت پیش‌فروش مرکز مبادله هدایت می‌کند.