بازار جهانی طلا روی قله ای از واقعیت و بلوف

گلدنیوز – سرویس بین‌الملل: در حالی که قیمت طلا در ماه اکتبر ۲۰۲۵ به رکورد تاریخی ۴۳۸۱ دلار برای هر اونس رسید و سپس با اصلاحی بیش از ۱۰ درصد روبه‌رو شد، دو منبع معتبر بین‌المللی – اکونومیست و شورای جهانی طلا (WGC) – تصویری دوگانه از واقعیت این صعود ارائه می‌دهند: بخشی قابل‌اتکا و مبتنی بر تقاضای واقعی، و بخشی دیگر حاصل موجی از هیجان و سرمایه‌گذاری مومنتومی که می‌تواند در آینده نزدیک فروبپاشد.

تقاضای فیزیکی در چین دیگر صرفاً فصلی نیست

به گزارش سایت طلا گلدنیوز ؛ بر اساس گزارش ماه اکتبر شورای جهانی طلا، بازار چین از الگوهای سنتی خود عبور کرده است؛

تقاضای عمده‌فروشی به ۱۲۴ تن رسیده (+۶ تن نسبت به سپتامبر، +۱۷ تن نسبت به سال قبل) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلای چین (ETF) ۳۲ میلیارد یوان (۴.۵ میلیارد دلار) جذب کرده‌اند. مجموع دارایی این صندوق‌ها اکنون ۲۲۷ تن طلاست — رشد ۲۴٪ نسبت به ماه قبل.

بانک مرکزی چین (PBoC) نیز برای دوازدهمین ماه متوالی به ذخایر خود ۰.۹ تن طلا افزود تا کل موجودی رسمی کشور به ۲,۳۰۴ تن و سهم طلا در ذخایر ارزی به ۸٪ برسد. هم‌زمان، حجم معاملات آتی در بورس شانگهای با رشد ۶۴٪ به میانگین روزانه ۶۴۷ تن رسید که نشانه داغ شدن فضای سفته‌بازی است.

اکونومیست: «دست‌های قوی» در برابر «پول‌های داغ»

نشریه اکونومیست در تحلیلی تازه رفتار بازار طلا را با بازی پوکر مقایسه کرده است؛

در این بازی، «دست‌های قوی» سرمایه‌گذارانی هستند که فارغ از نوسان قیمت، به نقش سنتی طلا به‌عنوان پناهگاه امن ایمان دارند، و «دست‌های ضعیف» همان سفته‌بازانی‌اند که با نخستین نشانه افت، بازار را ترک می‌کنند.

به گزارش این نشریه، جهش طلا در سال ۲۰۲۵ پدیده‌ای طبیعی یا مبتنی بر بنیان‌های اقتصادی نیست. رشد بیش‌ازحد، به‌ویژه پس از عبور از مرز ۴۰۰۰ دلار، بیشتر ناشی از پول‌های داغ ETFها و صندوق‌های پوشش ریسک (hedge funds) بوده است. اکونومیست هشدار می‌دهد که وقتی این سرمایه‌ها به‌دنبال سودهای لحظه‌ای وارد بازار می‌شوند، خطر اصلاح شدید یا حتی ترکیدن «حباب اعتماد» افزایش می‌یابد.

بانک‌های مرکزی و سرمایه‌گذاران نهادی؛ دو روی یک سکه

تحلیل شورای جهانی طلا تأیید می‌کند که خرید بانک‌های مرکزی هنوز ادامه دارد، اما با شیب کمتر نسبت به اوایل سال. بسیاری از نهادهای مالی همچنان طلا را دارایی خنثی و غیرحاکمیتی می‌دانند که در بحران‌های ژئو‌اقتصادی نقش محافظتی دارد.

در مقابل، اکونومیست یادآور می‌شود که اگر نظریه «بی‌ارزش‌شدن دلار» واقعاً درست بود، باید شاهد سقوط دلار و جهش بازده اوراق بلندمدت آمریکا می‌بودیم؛ اما داده‌های واقعی چنین چیزی را نشان نمی‌دهند. بنابراین، خریدهای بانک‌های مرکزی به‌تنهایی نمی‌تواند توضیح‌دهنده این جهش کم‌سابقه باشد.

ترکیب دو روایت: رشد با ریسکِ اصلاح

در مجموع، گزارش شورای جهانی طلا از حضور تقاضای واقعی، رشد ETFها و افزایش ذخایر چین حکایت دارد، در حالی که اکونومیست تصویر رفتاری بازار را «مبتنی بر موج هیجان» توصیف می‌کند. نتیجه این دو نگاه، یک هشدار روشن برای فعالان بازار است:

برای پیش بینی قیمت طلا میتوان گفت که طلا هنوز پناهگاه امن است، اما صعود اخیر بیش از آن‌که نشانه استحکام باشد، بازتاب اضطراب سرمایه‌گذاران و سیل پول‌های داغ است. این روند می‌تواند با اولین افت شدید، روایت «دست‌های قوی» را به چالش بکشد.

جمع‌بندی برای فعالان صنفی و بازار داخلی

1. رشد فعلی طلا در کوتاه‌مدت واقعی است، اما دوام آن وابسته به تداوم خرید بانک‌های مرکزی و ثبات جریان سرمایه در ETFهاست.

2. نوسانات شدید در بازارهای آتی شانگهای و ETFهای غربی، هشدار اصلاح ناگهانی قیمت را تقویت می‌کند.

3. برای صنف طلا و جواهر ایران، حفظ نقدشوندگی و پرهیز از انبار کردن کالا در سقف تاریخی قیمت، راهبرد امن‌تری در شرایط فعلی است.

منبع: اکونومیست و شورای جهانی طلا